Βινιετάρισμα

Βινιετάρισμα ονομάζουμε στην φωτογραφία το χάσιμο της φωτεινότητας στις άκρες του κάδρου μας. Αυτό το χάσιμο της φωτεινότητας μπορεί να είναι προοδευτικό ή απότομο. Αν είναι ηθελημένο από τον φωτογράφο τότε πρόκειται απλώς για ένα εφέ που χρησιμοποιείται συχνά για δοθεί έμφαση στο κέντρο της φωτογραφίας, αν γίνεται παρά την θέληση του φωτογράφου τότε οφείλεται σε αδυναμία του φωτογραφικού φακού ή σε κάποιο ακατάλληλο φίλτρο ή σκίαστρο που εμποδίζει το φως περάσει ομοιόμορφα σε όλο το κάδρο μας.

Κλασικό βινιετάρισμα σε ένα φωτογραφικό φακό

Το βινιετάρισμα σαν σφάλμα στις φωτογραφίες μας

Βινιετάρισμα παρουσιάζουν λίγο ως πολύ όλοι οι φωτογραφικοί φακοί, ειδικά στα πιο ανοιχτά (φωτεινά) διαφράγματα για αυτό ένας απλός τρόπος να διορθώσουμε το πρόβλημα όταν παρουσιάζεται είναι να κλείσουμε λίγο το διάφραγμα (άλλωστε τα μεσαία διαφράγματα διορθώνουν σε μεγάλο ποσοστό τα περισσότερα από τα σφάλματα που παρουσιάζουν οι φακοί).

Χαρακτηριστικό παράδειγμα φακού ζουμ που το βινιετάρισμα διορθώνεται στα πιο κλειστά διαφράγματα

Το βινιετάρισμα εκτός από την σχεδίαση του φακού μπορεί να οφείλεται σε λάθος σκίαστρο (παρασολέιγ) ή σε κάποιο φίλτρο με χοντρό μεταλλικό στεφάνι. Σε αυτή την περίπτωση αλλάζουμε το σκίαστρο με το σωστό και όσο αφορά το φίλτρο επιλέγουμε φίλτρα slim που έχουν πιο λεπτό στεφάνι και σπάνια δημιουργούν βινιετάρισμα. Αν το πρόβλημα επιμένει τότε αφαιρούμε εντελώς το φίλτρο.

Το βινιετάρισμα δεν είναι εύκολο να παρατηρηθεί την στιγμή της λήψης. Πρώτα από όλα γιατί πολλές φωτογραφικές μηχανές δεν έχουν κάλυψη με το σκόπευτρο τους του 100% της εικόνας που φωτογραφίζουμε και λόγω της μικρής εικόνας που έχουμε στην οθόνη που παρατηρούμε τις φωτογραφίες μας στην μηχανή. Έτσι συνήθως το βινιετάρισμα το προσέχουμε όταν παρατηρούμε τις φωτογραφίες μας σε μεγαλύτερες οθόνες. Το πρόβλημα διορθώνεται με πολλά από τα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας, ενώ αρκετές φωτογραφικές μηχανές προσπαθούν να διορθώσουν το βινιετάρισμα με το λογισμικό και τον επεξεργαστή τους

Το βινιετάρισμα σαν εφέ στις φωτογραφίες μας

Μάσκα από χαρτόνι για βινιετάρισμα στον σκοτεινό θάλαμο

Παλιότερα το βινιετάρισμα ήταν ένα εφέ που η φωτογράφοι δημιουργούσαν με ειδικές μάσκες στον σκοτεινό θάλαμο. Μπορούσε να είναι σκοτείνιασμα προς τις άκρες της φωτογραφίας ή το αντίθετο δηλαδή η φωτογραφία στις άκρες μπορούσε να γίνεται φωτεινότερη μέχρι το οριστικό της σβήσιμο. Σήμερα τα πράγματα έχουν γίνει ευκολότερα με τον ψηφιακό σκοτεινό θάλαμο που μας προσφέρουν τα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας. Το να δημιουργήσεις κάποιου είδους βινιετάρισμα είναι από τις πιο εύκολα εφέ που μπορείς να προσθέσεις στις φωτογραφίες σου.