Οι πρώτες φωτογραφικές μηχανές στην ιστορία

Έχω γράψει αρκετές φορές για σχετικά θέματα με την ιστορία των φωτογραφικών μηχανών. Χθες ξεκαθαρίσαμε το ζήτημα για το ποια είναι η πρώτη ή οι πρώτες φωτογραφίες στην ιστορία της φωτογραφίας. Σήμερα θα ασχοληθούμε με την πρώτη φωτογραφική μηχανή. Αφορμή για την σημερινή ανάρτηση μου δεν είναι τόσο το ενδιαφέρον μου για την ιστορία της φωτογραφίας αλλά οι ανακρίβειες που βλέπω δημοσιευμένες εδώ και εκεί στο ίντερνετ και μάλιστα ανακρίβειες που τοποθετούνται ψηλά στα αποτελέσματα στα αποτελέσματα των μηχανών αναζήτησης γιατί είναι δημοσιευμένες σε υποτίθεται έγκυρα website. Και λέω υποτίθεται έγκυρα γιατί με τέτοιου είδους δημοσιεύσεις αποδεικνύουν περίτρανα την αναξιοπιστία τους. Όπως ξέρετε συνηθίζω να λέω τα πράγματα με το όνομα τους, οπότε και αυτή την φορά θα κάνω το ίδιο. Σε άρθρο που είναι δημοσιευμένο στο website Μηχανή του Χρόνου με τον εντελώς άσχετο και παραπλανητικό τίτλο “Αυτές είναι οι δύο πρώτες φωτογραφικές μηχανές στον κόσμο. Πού είναι η δεύτερη; Εμφανίστηκαν για πρώτη φορά τον 18ο αιώνα και ήταν τεράστιες…”. Υποτίθεται το άρθρο βάζει και φωτογραφικό κουίζ βάζοντας μια φωτογραφία από την φωτογραφική μηχανή ‘The Mammoth”  του George R. Lawrence,  που μιας και κατασκευάστηκε το 1900 δεν μπορεί να είναι μια από τις πρώτες φωτογραφικές μηχανές. Προσπαθεί μάλιστα το άρθρο να πουλήσει και εξυπνάδα. Λέω για τις δύο πρώτες μηχανές, μας λέει ο αρθρογράφος που κακομεταφράζει κάποιο ξένο άρθρο που δεν το πολυκατάλαβε (αυτό φαίνεται από τους όρους που χρησιμοποιεί μέσα στο άρθρο), γιατί αφού βλέπουμε την πρώτη φωτογραφική μηχανή φωτογραφημένη, υπάρχει σίγουρα και μια δεύτερη φωτογραφική μηχανή που τραβάει αυτή τη φωτογραφία.

Η πρώτη φωτογραφική μηχανή που τράβηξε και την πρώτη φωτογραφία

Δυστυχώς για σένα φίλε μου αρθρογράφε δεν είναι έτσι. Θα μπορούσε βέβαια η  “The Mammoth Camera” να είναι μια από τις μεγαλύτερες φωτογραφικές μηχανές ή η πιο μεγάλη που είχε κατασκευαστεί μέχρι τότε. Όμως το άρθρο δεν αναφέρεται καθόλου σε αυτή την μηχανή και την ιστορία της,  περί άλλων τυρβάζει. Γράφει ας πούμε παρακάτω για την πρώτη γνωστή φωτογραφία που τράβηξε ο Joseph-Nicéphore Niépce (1765-1833) το 1826 που όμως δεν την παραθέτει(αφού ξέρουμε την πρώτη φωτογραφία δεν είναι λογικό η μηχανή που την τράβηξε να είναι η πρώτη φωτογραφική μηχανή;).

Η πρώτη φωτογραφική μηχανή που μπορούσε κάποιος να αγοράσει

Δεν είναι όμως ένας “σκοτεινός θάλαμος” όπως λέει εσφαλμένα το άρθρο μεταφράζοντας λάθος τον όρο Camera Obscura. Αλλά μια συσκευή που μας προσφέρει το αντεστραμμένο  φωτογραφικό είδωλο και μέχρι τότε την χρησιμοποιούσαν σαν βοήθημα οι ζωγράφοι. Τέτοιου είδους συσκευές πήραν οι πρώτοι εφευρέτες της φωτογραφίας και με διάφορες τροποποιήσεις τις μετέτρεψαν σε φωτογραφικές μηχανές ανάλογα με τις ανάγκες τους. Και ενώ άλλων εφευρετών οι φωτογραφικές μηχανές δεν σώζονται, για παράδειγμα του Thomas Wedgwood (1771 – 1805). Αυτή του Niépce που με αυτή τράβηξε την πρώτη φωτογραφία την περίφημη “Θέα από το παράθυρο”, σώζεται στο μουσείο του Niépce στην Γαλλία, όπως σώζεται και ο σκοτεινός του θάλαμος και το φωτογραφικό του στούντιο. “Πρώτα” και αυτά στην ιστορία της φωτογραφίας, όπου εκεί έκανε τους πειραματισμούς του με τα φωτοευαίσθητα υλικά.

Το πρώτο φωτογραφικό στούντιο και πρώτος σκοτεινός θάλαμος όπως είναι σήμερα

Δεν θέλετε για κάποιο λόγο να θεωρήσουμε σαν την πρώτη φωτογραφική μηχανή αυτή που ο εφευρέτης έκανε τους πειραματισμούς τους και τράβηξε την πρώτη φωτογραφία; Ωραία να πάρουμε σαν πρώτη μηχανή τότε την φωτογραφική μηχανή που πουλήθηκε πρώτη φορά σαν τέτοια. Τέτοιες μηχανές έχουμε δυο. Είναι οι πρώτες μηχανές για ντακεροτυπίες που είχε δώσει την άδεια ο ίδιος ο εφευρέτης   Louis Jacques Mandé Daguerre (1787-1851) σε δύο διαφορετικούς κατασκευαστές ( ο ένας ήταν ο γαμπρός του),  να κυκλοφορήσουν ταυτόχρονα με την ανακοίνωση της εφεύρεσης του στην Γαλλική Ακαδημία Επιστημών τον Αύγουστο του 1839. Και βέβαια όλα αυτά που συζητάμε δεν γίνονται τον 18ο αιώνα που η διάρκεια του είναι από το 1701 μέχρι το 1800 (η μηχανή του χρόνου μπερδεύεται με τις ημερομηνίες των αιώνων). Αλλά τον 19ο αιώνα που η διάρκεια του είναι από το 1801 μέχρι το 1900. 

Η πρώτη Kodak του 1888

Λέει παρακάτω ακόμη χειρότερα χωρίς να τον κατονομάζει (πιπέρι στο στόμα) ότι ένας τραπεζικός υπάλληλος έφτιαξε την φωτογραφική μηχανή Kodak που ζύγιζε ένα κιλό. Μα συγγνώμη τόσες ιδιότητες είχε George Eastman γιατί διάλεξαν να τον πουν τραπεζικό υπάλληλο; Το θεωρεί υποτιμητικό ο συντάκτης του άρθρου; Πάντως όταν κατασκεύασε την Kodak ήταν ήδη βιομήχανος και ιδιοκτήτης της  Eastman Dry Plate Company από το 1881 που ονομάστηκε σε  Eastman Dry Plate and Film Company το 1884 (και είχε 14 μεγάλους μετόχους). Βέβαια μετά από την μεγάλη επιτυχία της πρώτης Kodak το 1888 σύντομα το 1892 η εταιρεία μετονομάστηκε σε Eastman Kodak Company. Θα μπορούσε η πρώτη Kodak να είναι η πρώτη φωτογραφική μηχανή; Όχι βέβαια. 

Η Kodak Brownie μια ακόμη πιο προσιτή στο κοινό φωτογραφική μηχανή

Είναι όμως η πρώτη φωτογραφική μηχανή που γιγάντωσε αυτό που σήμερα ονομάζουμε ερασιτεχνική φωτογραφία. Που έδωσε την δυνατότητα σε απλούς ανθρώπους να ασχοληθούν με την φωτογραφία. Βέβαια για να είμαστε δίκαιοι η μηχανή του 1888 με κόστος 25 δολάρια το έκανε για τους εύπορους ανθρώπους. Η πρώτη φωτογραφική μηχανή Brownie Camera του 1900 με κόστος 1 δολάριο το έκανε για όλους σχεδόν τους ανθρώπους. Νομίζω σήμερα με αυτή μου την ανάρτηση ξεκαθάρισα μια και καλή ποια είναι η πρώτη φωτογραφική μηχανή στην ιστορία της φωτογραφίας και την ανθρωπότητας.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397