Φωτογραφικά Λευκώματα Ορισμός
Φωτογραφικά λευκώματα ονομάζουμε ένα σύνολο από φωτογραφίες που είναι συγκεντρωμένες σε ένα τόμο σε μορφή βιβλίου. Τα φωτογραφικά λευκώματα μπορούμε να τα ξεχωρίσουμε σε τρεις κατηγορίες. Στα φωτογραφικά λευκώματα τέχνης που είναι εκδόσεις εκδοτικών οίκων ή αυτοεκδόσεις των ίδιων των φωτογράφων, τα επαγγελματικά φωτογραφικά λευκώματα που παρουσιάζουν το σύνολο μια φωτογραφικής εργασίας, για παράδειγμα το ψηφιακό φωτογραφικό λεύκωμα μιας φωτογράφισης γάμου και τα οικιακά φωτογραφικά λευκώματα που μπορεί να τα δημιουργήσει κανείς στο σπίτι του με τις προσωπικές του φωτογραφίες. Σήμερα θα σας μιλήσω για τα φωτογραφικά λευκώματα τέχνης.
Τα φωτογραφικά λευκώματα τέχνης
Τα φωτογραφικά λευκώματα, όταν αντιμετωπίζονται σαν έκδοση, ξεφεύγουν από τα όρια ενός απλού μέσου αποθήκευσης εικόνων και μετατρέπονται σε καλλιτεχνικά αντικείμενα. Αποτελούν μια ολοκληρωμένη μορφή παρουσίασης της δουλειάς ενός φωτογράφου, όπου κάθε σελίδα είναι μέρος ενός συνόλου, μιας αφήγησης με αρχή, μέση και τέλος. Είναι μια μορφή έκφρασης που συνδυάζει τη φωτογραφία με τη σχεδιαστική επιμέλεια, την τυπογραφία και την υλική υπόσταση του βιβλίου.
Σε αντίθεση με τις μεμονωμένες φωτογραφίες ή τις ψηφιακές γκαλερί, το φωτογραφικό λεύκωμα ως έκδοση προσφέρει στο δημιουργό τη δυνατότητα να καθοδηγήσει το βλέμμα του θεατή, να διαμορφώσει ρυθμό, να δημιουργήσει εναλλαγές έντασης, σιωπής και αφηγηματικών μεταβάσεων. Η επιλογή της σειράς των εικόνων, της σελιδοποίησης, του χρώματος του χαρτιού ή ακόμα και του κενού χώρου, λειτουργούν ως μέσα σύνθεσης, όπως η παλέτα για έναν ζωγράφο ή οι λέξεις για έναν συγγραφέα.
Για πολλούς παλιότερους και νεώτερους φωτογράφους, τα φωτογραφικά λευκώματα είναι ο τελικός προορισμός του έργου τους. Είναι το μέσο που δίνει διάρκεια και οντότητα στη δουλειά τους, πέρα από την έκθεση ή τη διαδικτυακή παρουσίαση. Μέσα από το λεύκωμα, η φωτογραφία αποκτά υλική υπόσταση· γίνεται αντικείμενο που αγγίζεται, διαβάζεται και ξαναδιαβάζεται. Αυτό το «χειροπιαστό» στοιχείο ενισχύει τη σχέση του θεατή με το έργο, καθώς η εμπειρία της ανάγνωσης ενός λευκώματος είναι πιο προσωπική και βιωματική από την οθόνη.
Επιπλέον, το φωτογραφικό λεύκωμα μπορεί να λειτουργήσει και ως συλλεκτικό αντικείμενο. Πολλές εκδόσεις παράγονται σε περιορισμένα αντίτυπα, με αριθμημένες ή υπογεγραμμένες εκτυπώσεις, κάνοντας τα φωτογραφικά λευκώματα μέρος της αγοράς της σύγχρονης τέχνης. Πέρα όμως από την εμπορική του αξία, η καλλιτεχνική σημασία του λευκώματος έγκειται στη δυνατότητα του φωτογράφου να δημιουργήσει έναν ολοκληρωμένο κόσμο. Το κάθε λεύκωμα είναι μια πρόταση οπτικής αφήγησης, με τη δική του λογική, αισθητική και δυναμική.
Στον σύγχρονο φωτογραφικό λόγο, το λεύκωμα αναγνωρίζεται πλέον και ως ένα αυτόνομο έργο τέχνης. Είτε πρόκειται για ντοκιμαντερίστικη προσέγγιση, είτε για πιο αφηρημένες, εννοιολογικές αναζητήσεις, το βιβλίο ως μορφή δίνει στο φωτογράφο ένα ευρύ και απαιτητικό πεδίο δημιουργικότητας. Το φωτογραφικό λεύκωμα δεν είναι απλώς μια συλλογή εικόνων – είναι το αποτέλεσμα σκέψης, σύνθεσης και βαθιάς καλλιτεχνικής πρόθεσης. Είναι ένα έργο τέχνης που ξεφυλλίζεται.
Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε και στο τηλέφωνο 6944303397.