Category Archives: Ιστορία της Φωτογραφίας

Άρθρα σχετικά με την ιστορία της Φωτογραφίας

Αφηρημένη Φωτογραφία

Ιστορία της Φωτογραφίας, Μαθήματα Φωτογραφίας,

Η αφηρημένη φωτογραφία είναι μια έκφανση της φωτογραφικής τέχνης  που επικεντρώνεται στη δημιουργία εικόνων με έντονη έμφαση σε σχήματα, χρώματα, γραμμές, υφές χωρίς να αποτυπώνει απαραίτητα αναγνωρίσιμα αντικείμενα ή ρεαλιστικές σκηνές. Η αφηρημένη φωτογραφία μπορεί να περιλαμβάνει θολές φωτογραφίες, κουνημένες φωτογραφίες, πολύ κοντινές λεπτομέρειες  ή έντονα επεξεργασμένες φωτογραφίες, έτσι ώστε να μην έχουν μεγάλη σχέση με την παραδοσιακή ή αναπαραστατική φωτογραφία.

Εισαγωγή στην αφηρημένη φωτογραφία

Η φωτογραφία από την στιγμή της εφεύρεσης της διαφημίστηκε για την αντικειμενικότητα της και για το πόσο ρεαλιστικά και με ακρίβεια μπορεί να αναπαριστά τον φυσικό κόσμο. Όμως υπάρχει και ένα είδος, ένας κλάδος της φωτογραφίας (όπως θέλετε πέστε το),  που δεν τον ενδιαφέρει καθόλου η με ακρίβεια αναπαράσταση της πραγματικότητας – γιατί ξέρει ότι έτσι κι αλλιώς  αυτό δεν είναι στην ουσία δυνατό καθώς η φωτογραφία είναι ένα παραμύθι, μια φενάκη, μια ψευτιά-  και αυτή είναι η Αφηρημένη Φωτογραφία. Αφηρημένη Φωτογραφία είναι αυτό το κομμάτι της τέχνης που χρησιμοποιώντας φωτογραφικά υλικά και μέσα παράγει εικόνες που ο σκοπός τους είναι να δημιουργήσουν φυσικά έντονα συναισθήματα στους θεατές, αλλά όχι με  κάποια σαφή σύνδεση με την αντικειμενική πραγματικότητα, αλλά με την πραγματικότητα και την φαντασία του καλλιτέχνη. Αυτό δηλαδή που οφείλει να κάνει η τέχνη.  Για αυτό τον σκοπό οι καλλιτέχνες της αφηρημένης  φωτογραφίας σχεδόν από την αρχή της χρησιμοποιούν το φως και την σκιά, την υφή τα σχήματα και τις μορφές, όπως και το χρώμα από την στιγμή που αναπτύχθηκαν έγχρωμα φωτογραφικά υλικά, για να μεταδώσουν και να δημιουργήσουν έντονα συναισθήματα.

Δημήτρης Ασιθιανάκης 2020

Αφηρημένη Φωτογραφία ιστορική αναδρομή

Η Αφηρημένη Φωτογραφία μπορεί να δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας παραδοσιακό φωτογραφικό εξοπλισμό της χημικής φωτογραφίας ή εξοπλισμό της ψηφιακής φωτογραφίας. Μπορεί να δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας φωτογραφικές μηχανές και φακούς αλλά και χωρίς αυτά. Μπορεί να δημιουργηθεί με απευθείας χρήση και επέμβαση στα φωτοευαίσθητα υλικά ή τα  κάθε είδους φωτογραφικά ψηφιακά αρχεία με κατευθείαν επεξεργασία τους στον υπολογιστή.   Όπως μπορείτε να καταλάβετε η αφηρημένη φωτογραφία είναι ένα πολύ ευρύ πεδίο καλλιτεχνικών πρακτικών και εφαρμογών και είναι από τις περιπτώσεις στην φωτογραφία που προσφέρει την μέγιστη καλλιτεχνική ελευθερία και για αυτό κατά την άποψη μου θα γίνεται όλο και περισσότερο δημοφιλής στον σύγχρονο κόσμο. Μπορεί πολλοί ιστορικοί να βρίσκουν τις πρώτες αφηρημένες φωτογραφίες  στο έργο του πρωτοπόρου στην  φωτογραφία  της Αμερικής John William Draper στις φωτογραφίες που τράβηξε με ένα φασματοσκόπιο ήδη από το 1842 ή στα κυανοτυπικά φύκια της Anna Atkins στην Αγγλία περίπου την ίδια περίοδο, όμως δεν θα συμφωνήσω. Γιατί ακόμη και αν θαυμάζονται με τις σημερινές γνώσεις μας για το πως έχει εξελιχθεί η φωτογραφία, δεν ήταν συνειδητή παρουσίαση αφηρημένων φωτογραφιών, αλλά επιστημονικές φωτογραφίες με διαφορετική από την μέχρι τότε οπτική αντίληψη του κόσμου. Για μένα ο πρώτος που το έκανε συνειδητά ήταν ο Erwin Quedenfeldt  το 1914 στην Γερμανία με την σειρά φωτογραφιών του με τον τίτλο Symmetrical Patterns και 3 χρόνια μετά ένας σπουδαίος φωτογράφος ο Alvin Langdon Coburn άρχισε να πειραματίζεται με μια σειρά  φωτογραφιών που ονομάζονταν Vortographs. Μάλιστα με τα μέχρι τώρα δεδομένα είναι ο Alvin Langdon Coburn  είναι ο πρώτος που πρότεινε την χρήση του όρου «Abstract Photography», δηλαδή αφηρημένη φωτογραφία και την διοργάνωση μια έκθεσης με αφηρημένες φωτογραφίες.

Alvin Langdon Coburn – Vortograph –  1917

Τα αντίστοιχα κινήματα στην τέχνη

Σπουδαίο ρόλο σε αυτές τις εξελίξεις στην τέχνη γενικότερα είχε η εφεύρεση της φωτογραφίας καθώς απελευθέρωσε κυρίως την ζωγραφική από την ανάγκη να παράγει ρεαλιστικά έργα. Έτσι υπήρξε μεγάλη αλληλεπίδραση. Σίγουρα η αφηρημένη φωτογραφία περιέχει κάποιες αποκλειστικές δυνατότητες που δίνει το φωτογραφικό μέσο αλλά η έμπνευση σίγουρα έχει να κάνει και με τα μοντέρνα κινήματα της τέχνης από τον 19ο αιώνα και μετά. Κυρίως τον ιμπρεσιονισμό, τον μετα-ιμπρεσιονισμό, τον κυβισμό, τον φουτουρισμό, τον κονστρουκτιβισμό, τον ντανταισμό, τον σουρεαλισμό και τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό που αλληλεπίδρασαν με την φωτογραφία και την εξέλιξη της κυρίως τον 20ο αιώνα. Μια αλληλεπίδραση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Δημήτρης Ασιθιανάκης 2017

Οι πρώτοι Φωτογράφοι αφηρημένης φωτογραφίας

Στις δεκαετίες του 20′ και του 30′ κυρίως στην Γερμανία αλλά και στην κεντρική Ευρώπη έχουμε πολλούς φωτογράφους που πειραματίστηκαν με την αφηρημένη φωτογραφία και διάφορες πτυχές της από τον László Moholy-Nagy στο πρωτοποριακό Bauhaus. Τους František Drtikol , Jaroslav Rössler , Josef Sudek και Jaromír Funke στην Πράγα ή την σπουδαία γενιά φωτογράφων που έβγαλε η φωτογραφομάνα Βουδαπέστη που μετατόπισαν το κέντρο της εξέλιξης της φωτογραφίας στο Παρίσι πριν τον πόλεμο. Εκεί έχουμε προσπάθειες της ενσωμάτωσης των οραμάτων του Σουρεαλισμού και του φουτουρισμού στην φωτογραφία από αρκετούς ανάμεσα τους ο Man Ray  ο κατεξοχήν σουρεαλιστής φωτογράφος, ο Maurice Tabard με τις πολλαπλές εκθέσεις, ο André Kertész με τα Distortions του, ενώ αντίστοιχες φωτογραφίες δημιούργησε ο Filippo Masoero στην Ιταλία.

Jaromír Funke

Κατά την διάρκεια του πολέμου και αμέσως μετά το κέντρο της εξέλιξης της φωτογραφίας μεταφέρετε στην Αμερική και εκεί θα βρούμε αρκετούς φωτογράφους που ασχολήθηκαν με την αφηρημένη φωτογραφία ανάμεσα τους ο πρωτοπόρος  Curtis Moffat, ο Minor White,  ο Aaron Siskind , ο Henry Holmes Smith και ο Lotte Jacobi που έδειξαν με τις φωτογραφίες τους και τις φωτογραφικές τους συνθέσεις, ότι ακόμη και ο φυσικός μας κόσμος περιλαμβάνει ενσωματωμένα στοιχεία αφαίρεσης.

Aaron Siskind – Chicago – 1948

Η σημερινή ανάρτηση είναι μια εισαγωγή στην αφηρημένη φωτογραφία. Θα συνεχίσω συχνά με αντίστοιχα άρθρα και επιμέρους παρουσιάσεις φωτογράφων και έργων της αφηρημένης φωτογραφίας που είναι από τις αγαπημένες μου θεματολογίες στην δημιουργία φωτογραφιών αλλά και γιατί  με την αφηρημένη φωτογραφία έχουν ασχοληθεί σπουδαίοι φωτογράφοι που τους θαυμάζω.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397

Ο Πάμπλο Πικάσο με φωτογραφική μηχανή

Ιστορία της Φωτογραφίας, Κείμενα και Φωτογραφίες,

Ο Πάμπλο Πικάσο ως φωτογράφος

Ο Πάμπλο Πικάσο είναι φυσικά γνωστός σαν ζωγράφος παρόλο που ήταν πολύπλευρος καλλιτέχνης καθώς έχει κάνει γλυπτά, αλλά και κεραμικά. Ανάμεσα σε όλες τις καλλιτεχνικές του ενασχολήσεις υπήρξε και η φωτογραφία. Με την φωτογραφία τον έφερε σε επαφή ένας από τους σημαντικότερους έρωτες της ζωής του η σουρεαλίστρια ζωγράφος και φωτογράφος Dora Maar. Όμως μιας που ο Πικάσο είχε πάντα πολύ καλή σχέση με τους φωτογράφους που τον φωτογράφιζαν, το ενδιαφέρον του και οι πειραματισμοί του με την φωτογραφία διατηρήθηκαν για όλη την ζωή του. Μάλιστα η φωτογραφία έγινε ακόμη πιο οικεία για τον Πάμπλο Πικάσο από την στιγμή που γνώρισε και έγινε μέντορας, φίλος και κουμπάρος με τον νεαρό φωτογράφο Lucien Clergue από το 1953. Μια σχέση που ξεκίνησε και κράτησε μέχρι τον θάνατο του Πικάσο στις 8 Απριλίου του 1973. Σήμερα σας παρουσιάζω 2 φωτογραφίες του Πικάσο στις οποίες κρατάει φωτογραφική μηχανή.

Αντιπρόσωποι Φωτογραφικών στην Ελλάδα του 1978

Ιστορία της Φωτογραφίας,

Η Φωτογραφία πριν 41 χρόνια

Πρόσφατα έγινε μια εκδήλωση που γιόρτασε ένα σημαντικό γεγονός. Το ξεκίνημα της συνεργασίας της εταιρείας Δαμκαλίδης και της Nikon. Αυτό έγινε πριν ακριβώς 40 χρόνια το 1979. Με δεδομένο ότι αυτή η συνεργασία έμελλε να καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη της φωτογραφίας στην Ελλάδα και είναι όντως μια από τις ημερομηνίες σταθμούς στην Ελληνική φωτογραφία, σκέφτηκα να σας παρουσιάσω τους έλληνες αντιπρόσωπους φωτογραφικών όπως καταγράφονται στην σχετική σελίδα ενός ειδικού φωτογραφικού περιοδικού ακριβώς ένα χρόνο νωρίτερα. Το φθινόπωρο του 1978 οι Έλληνες αντιπρόσωποι των φωτογραφικών εταιρειών είναι οι παρακάτω (προσέξτε ότι η Nikon δεν έχει επίσημο αντιπρόσωπο ).

Φωτογραφικό Ταχυδρομείο V-mail

Ιστορία της Φωτογραφίας

Η φωτογραφία ενδιάμεσος στην αποστολή αλληλογραφίας

Το V-mail που είναι η συντομογραφία του Victory Mail, ήταν μια φωτογραφική διαδικασία αποστολής του στρατιωτικού ταχυδρομείου που χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ κατά την διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου και αφορούσε κυρίως τους στρατιώτες που βρίσκονταν σε μεγάλες αποστάσεις στο εξωτερικό. Δύο ήταν οι βασικοί λόγοι χρήσης του V-mail ή λογοκρισία και μείωση του όγκου και του βάρους των επιστολών μέχρι να φτάσουν στον προορισμό τους. Η διαδικασία του V-mail στηρίχτηκε σε μια προηγούμενη αντίστοιχη διαδικασία που χρησιμοποίησε η Βρετανία την British Airgraph και φυσικά σε πατέντα της Kodak που τα εργαστήρια της ενεπλάκησαν στην επεξεργασία του V-mail.

Η αλληλογραφία μέσω του V-mail γίνονταν σε προκαθορισμένη σελίδα διαστάσεων 17,8 με 23,2 εκ . Αυτές ας τις πούμε λίγο μεγαλύτερες από μέγεθος κάρτας επιστολές λογοκρίνονταν και μετά φωτογραφίζονταν σε μικροφίλμ (στην ουσία σε κινηματογραφικό 16mm). Οι επιστολές ταξίδευαν από την Αμερική με αυτό τον τρόπο, σαν εμφανισμένο φιλμ και όταν έφταναν στον προορισμό τους τυπώνονταν σε φωτογραφικό χαρτί σε λίγο μικρότερο μέγεθος από την πρωτότυπη επιστολή 10,7 με 13,2 εκ.

Αφίσα για την προώθηση του V-mail

Η λογική πίσω από το V-mail ήταν ότι χιλιάδες τόνοι και τεράστιος όγκος που θα ήταν οι εκατομμύρια επιστολές που θα μεταφέρονταν με τα πλοία θα άφηναν χώρο σε πολύτιμο πολεμικό υλικό που θα μπορούσε να μεταφερθεί στην θέση τους. Η αντιστοιχία ήταν ότι 37 τσουβάλια που χρειάζονταν για να μεταφερθούν 150.00ο επιστολές μιας σελίδας, μπορούσαν να αντικατασταθούν από μόλις ένα σάκο με φιλμ. Βέβαια εκτός από την λογοκρισία που την έκανε πιο εύκολη το V-mail αποθάρρυνε επίσης την επικοινωνία των κατασκόπων καθώς η τμήματα γραμμένα με την αόρατη μελάνη, τα μικρά σημάδια και η όποια μικροεκτύπωση στην αρχική επιστολή, δεν αναπαράγονταν με αυτή την φωτογραφική μέθοδο σμίκρυνσης.

Διαφημίσεις της Leica

Φωτογραφία και Διαφήμιση,

Φωτογραφία και Διαφήμιση

Με την σημερινή ανάρτηση εγκανιάζω μια καινούργια σειρά στην υποκατηγορία για την ιστορία της φωτογραφίας. Διαφήμιση και Φωτογραφία. Με παλιές και καινούργιες διαφημίσεις φωτογραφικών προιόντων. Πως διαφήμισαν και διαφημίζουν τα φωτογραφικά εργοστάσια τα προιόντα τους. Φωτογραφικές μηχανές, φακούς, φίλτρα, φιλμ, εξοπλισμό για τον σκοτεινό θάλαμο, τα παλιά χρόνια αλλά και τα αντίστοιχα της ψηφιακής εποχής. Ξεκινάω με μερικές από τις πρώτες διαφημίσεις της Leica.

Οι έγχρωμες φωτογραφίες του Garry Winogrand

Ιστορία της Φωτογραφίας, Μαθήματα Φωτογραφίας,

Έκθεση με έγχρωμεςφωτογραφίες του Garry Winogrand στο Brooklyn Museum

Με την ευκαιρία της τελευταίας ανάρτησης μου που είναι προδημοσίευση από το πιο πρόσφατο βιβλίο μου «30 Σπουδαίοι Φωτογράφοι», θα αναφερθώ πάλι σε κάτι σχετικό με τον Garry Winogrand. Όσοι έχουν παρακολουθήσει τα μαθήματα μου ξέρουν τις απόψεις μου για την έγχρωμη φωτογραφία γενικά και σε σχέση με την ασπρόμαυρη. Επίσης ξέρουν την άποψη μου ότι όλοι οι περισσότεροι μεγάλοι φωτογράφοι θα τραβούσαν σίγουρα και έγχρωμο αν τα έγχρωμα φιλμ ήταν της προκοπής στην εποχή τους. Έτσι έχουμε δει μέσα στην ιστορία της φωτογραφίας σε φωτογράφους την απόλυτη στροφή από το ασπρόμαυρο στο έγχρωμο (ίσως το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι ο Constantinos Manos) που συνέβη σε αρκετούς από την δεκαετία του 90 και μετά, αλλά έχουμε δει και απλές προσπάθειες και δοκιμές των έγχρωμων υλικών που όμως δεν οδήγησαν σε ένα ολοκληρωμένο έργο (χαρακτηριστικότερο παραδείγματα είναι ο Ansel Adams που έχουμε δει και αυτόνομη έκδοση με τις έγχρωμες φωτογραφίες του).

Κάπου εκεί βρίσκεται ένας από τους λατρεμένους μου φωτογράφους ο Garry Winogrand που πρόσφατα μάθαμε εξαιτίας μιας έκθεσης που γίνεται στο Brooklyn Museum της Νέας Υόρκης ότι έχει τραβήξει πάνω από 45000 έγχρωμες διαφάνειες. Στην έκθεση θα παρουσιαστούν με την μέθοδο της προβολής πάνω από 400 διαφάνειες επιλεγμένες από αυτό το έργο που δημιουργήθηκες κυρίως στις δεκαετίες 50’και 60’. Λίγες από αυτές τις φωτογραφίες είχαν παρουσιαστεί και στην πρώτη έκθεση που είχε κάνει ο Garry Winogrand στο ΜοΜΑ την περίφημη New Documents του 1967 μαζί με την Arbus και τον Friedlander.

Από αυτά που είδα δεν πρόκειται για μια αποκάλυψη. Δηλαδή δεν προσθέτει κάτι στην παράδοση του έγχρωμου ή έστω στην παράδοση της φωτογραφίας. Βέβαια το δείγμα στα δελτία τύπου είναι μικρό, αλλιώς θα ήταν να έβλεπε κάποιος και τις 400 ή και ακόμη περισσότερες από τις φωτογραφίες του Garry Winogrand ώστε να σχηματίσει μια ολοκληρωμένη άποψη. Οπότε εύχομαι κάποιοι να μπορέσουν να βρεθούν στην Νέα Υόρκη και να δουν την έκθεση και να μπορέσουν να μας πουν περισσότερα ή ακόμη καλύτερα να τυπωθεί κάποιος κατάλογος-έκδοση που να περιλαμβάνει όλες τις φωτογραφίες. Κάτι τέτοιο θα μας δώσει μια πληρέστερη εικόνα για αυτό το τμήμα του έργου του Garry Winogrand.

Σημασία βέβαια έχει ότι ο Garry Winogrand επέλεξε το ασπρόμαυρο για να δημιουργήσει τον κύριο όγκο του έργου του πράγμα που είναι σε μεγάλο βαθμό εξηγήσιμο από την ευκολία, τα ποιοτικά αποτελέσματα, την αυτονομία και την οικονομία που πρόσφερε τότε το ασπρόμαυρο σε σχέση με το έγχρωμο. Σε κάθε περίπτωση όμως δείχνει πόσο ανοιχτά μυαλά ήταν οι περισσότεροι από τους μεγάλους φωτογράφους πράγμα που τους οδήγησε να πειραματιστούν με το έγχρωμο ακόμη και την εποχή που τα φιλμ δεν ήταν ποιοτικά και είχαν αργή ευαισθησία (25 ISΟ που σε σχέση με τα 400 ISO του ασπρόμαυρου ήταν 4 stop διαφορά).

Στρασάς Φωτογράφος

Ιστορία της Φωτογραφίας, Μαθήματα Φωτογραφίας, , , , , ,

Στρασάς Φωτογράφος – Στρασάδες Φωτογράφοι

Ανάμεσα στις δεκάδες φωτογραφικές ειδικότητες ευδοκίμησε για αρκετές δεκαετίες στην Ελλάδα μια ειδικότητα φωτογράφου, ο στρασάς φωτογράφος που όπως τουλάχιστον δούλευε στην Ελλάδα τις δεκαετίες του 50, 60 και 70 δεν την έχω συναντήσει σε άλλες χώρες . Στρασάς και στρασάδες φωτογράφοι ονομάζονταν οι φωτογράφοι του δρόμου. Η ονομασία προέρχεται από την γερμανική λέξη Straße (στραάσε) που σημαίνει δρόμος. Έτσι χαρακτηρίζονταν ο πλανόδιος φωτογράφος συνήθως χωρίς φωτογραφείο. Αυτό ήταν το πρώτο βήμα για να χαρακτηριστεί κανείς στρασάς.

Φωτογραφία από στρασά φωτογράφο τέλος δεκαετίας 40′

Ο πλανόδιος φωτογράφος έβγαινε στον δρόμο σε πολυσύχναστα μέρη, γενικά εκεί που ζευγάρια, οικογένειες φίλοι έκαναν την βόλτα τους. Τραβούσαν φωτογραφίες τον κόσμο, συνήθως έπαιρναν μια προκαταβολή και έδιναν μια κάρτα με το γραφείο τους που συνήθως ήταν σε κάποια κεντρική περιοχή, αλλά δεν χρειάζονταν να έχει βιτρίνα, από όπου ο πελάτης μπορούσε να περάσει να πάρει τις φωτογραφίες μετά από μια εβδομάδα. Για να μην έχουν μεγάλη φύρα στο φιλμ οι στρασάδες φωτογράφοι συνήθως την πρώτη φωτογραφία έκαναν πως την τραβούσαν δεν την τραβούσαν πραγματικά και αν ο πελάτης συμφωνούσε και έδινε την προκαταβολή τότε του έλεγαν κάτσε να τραβήξουμε άλλη μια για σιγουριά μην τυχόν βγήκες με κλειστά μάτια και άλλα τέτοια.

Φωτογραφία από στρασά φωτογράφο σε επαρχιακό πανηγύρι  μέσα δεκαετίας 50′

Υπήρχαν πολλών ειδών στρασάδες φωτογράφοι. Αυτόνομοι φωτογράφοι στρασάδες που ήξεραν και να φωτογραφίζουν και να εκτυπώνουν στον σκοτεινό θάλαμο που διέθεταν ένα γραφείο και έκαναν την διαδικασία που ανέφερα πριν. Φωτογράφοι που είχαν υπαλλήλους άλλους φωτογράφους στρασάδες που τους έστελναν στα διάφορα μέρη και οι ίδιοι ασχολούνταν μόνο με την εμφάνιση, εκτύπωση και πώληση των φωτογραφιών. Υπήρχαν φυσικά φωτογράφοι με φωτογραφεία που λειτουργούσαν σαν στρασάδες για να αυξήσουν την πελατεία των μαγαζιών τους και τους τζίρους τους, αλλά και για να γίνουν γνωστοί. Αυτοί οι τελευταίοι ήταν συνήθως οι φωτογράφοι με φωτογραφεία στις επαρχιακές πόλεις ή με συνοικιακά φωτογραφεία στην Αθήνα .

Φωτογραφία από στρασά φωτογράφο κυριολεκτικά στο δρόμο αρχές δεκαετίας 60′

Πολλοί παλιοί γνωστοί φωτογράφοι ξεκίνησαν σαν στρασάδες και μετά άνοιξαν φωτογραφεία ή και άλλες φωτογραφικές επιχειρήσεις. Ο καλός στρασάς φωτογράφος έπρεπε να συνδυάζει τις φωτογραφικές γνώσεις με την ευχέρεια στις δημόσιες σχέσεις/πωλήσεις. Συναφή αντικείμενα με την φωτογραφία που έκαναν οι στρασάδες φωτογράφοι ήταν οι φωτογραφίες στα ξενοδοχεία και στα κρουαζιερόπλοια και βέβαια οι φωτογραφίες στα νυχτερινά μαγαζιά που στην Ελλάδα γνώρισαν ανάπτυξη τις δεκαετίες 80′ και 90′.   Για αρκετά μεγάλο διάστημα υπήρξαν στρασάδες φωτογράφοι που χρησιμοποιούσαν φωτογραφικές μηχανές Polaroind. Αυτού του είδους στρασάδες φωτογράφοι ξέρουμε με σιγουριά ότι υπήρξαν και σε άλλες χώρες, κυρίως τριτοκοσμικές. Υπάρχει μια χαρακτηριστική σκηνή στην ταινία UNDER FIRE με έναν τέτοιο φωτογράφο σε ένα κέντρο διασκέδασης υποτίθεται στην Νικαράγουα της δεκαετίας του 70′. Ένας στρασάς με πολαρόιντ που καλά-καλά δεν ξέρει πως λειτουργεί και του δείχνει την χρήση της ο φωτογράφος πρωταγωνιστής της ταινίας.

Φωτογραφία από στρασά φωτογράφο σε δημοφιλή παραλία αρχές 70′

Σαν στρασάς φωτογράφος λειτουργεί και ο συνοικιακός φωτογράφος όταν καλύπτει έκτακτα ή προγραμματισμένα γεγονότα στην περιοχή του όπως σχολικές ή άλλες εκδηλώσεις, παρελάσεις κτλπ. με την διαφορά ότι οι πελάτες ξέρουν που θα αναζητήσουν τις φωτογραφίες. Τις ταραγμένες δεκαετίες μετά τον πόλεμο η ειδικότητα του στρασά φωτογράφου έδωσε επαγγελματική διέξοδο σε πολλούς ανθρώπους ειδικά αριστερούς που δεν ήταν εύκολο να βρουν σταθερή δουλειά μιας και είχαν από πίσω τους συνέχεια την ασφάλεια να ενοχλεί τα αφεντικά τους. Πολλοί συγχέουν τους πλανόδιους με τους υπαίθριους φωτογράφους που είναι εντελώς διαφορετική ειδικότητα που και αυτή ευδοκίμησε στην Ελλάδα και θα αναφερθώ για αυτούς σε άλλη μου ανάρτηση.

Η σημερινή ανάρτηση είναι αφιερωμένη στην μνήμη του Μηνά Γεραμά. Ένα σπουδαίο φωτογράφο και άνθρωπο που έφυγε από κοντά μας το 2016. Από εκείνον πρωτοάκουσα τον όρο “Στρασάς Φωτογράφος – Στρασάδες Φωτογράφοι”, όταν τον γνώρισα στις αρχές του 90΄.

Σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στο παρόν blog είναι

Πλανόδιοι Φωτογράφοι

Υπαίθριοι Φωτογράφοι

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397.

Kodachrome! Το φιλμ και ο μύθος του

Ιστορία της Φωτογραφίας, ,

Kodachrome φιλμ για έγχρωμες διαφάνειες

Η φωτογραφία όπως ξέρουμε υπήρξε ασπρόμαυρη για πολλά χρόνια και σχεδόν αποκλειστικά για πάνω από100 χρόνια από το 1839 που έχουμε την επίσημη γέννηση της. Στις αρχές του 20ου αιώνα έχουμε τις πρώτες αξιόλογες προσπάθειες για την δημιουργία έγχρωμων φωτογραφιών κυρίως από 2 εταιρείες την Kodak και την Αgfa. Η Kodak πέτυχε χάρη στις προσπάθειες δυο ερασιτεχνών που το πάλευαν για πάνω από 20 χρόνια (είναι χαρακτηριστικό ότι ξεκίνησαν τους πειραματισμούς στην έγχρωμη φωτογραφία όταν ήταν στο γυμνάσιο). Τα παρατσούκλια τους ήταν Man & God και τα κανονικά τους ονόματα Leopold Godowsky Jr. και Leopold Mannes. Για καλή τους τύχη αλλά και καλή τύχη της Kodak όταν έμειναν από χρήματα και δεν μπορούσαν να συνεχίσουν τους πειραματισμούς τους, τους “υιοθέτησε” η Kodak.

Διαφάνεια Kodachrome με το πλαίσιο της

Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν το φιλμ για έγχρωμες διαφάνειες Kodachrome το 1935 με ευαισθησία 10 ASA. Μπορεί να μην ήταν πολύ εύχρηστο από άποψη ευαισθησίας, αλλά μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τοπία και για το στούντιο. Η εξέλιξη του φιλμ χρειάστηκε πολλά χρόνια. Μετά από μια 20ετία παρουσιάστηκε το Kodachrome II το 1954 και μετά από μια ακόμη 20ετία το 1974 τα Kodachrome 25 και Kodachrome 64, ενώ το 1986 κυκλοφόρησε το Kodachrome 200 . Ήδη ένας αντιμονοπωλιακός νόμος είχε αναγκάσει την Kodak να σταματήσει να πουλάει τα φιλμ της με ενσωματωμένη στην τιμή αγοράς και το κόστος της εμφάνισης.

To κουτί με το εμφανισμένο Kodachrome και τα πλαίσια όπως επέστρεφε από τα εργαστήρια της Kodak

Τα συγκεκριμένα όμως φιλμ και όλες τις επόμενες εκδόσεις η Kodak συνέχισε να τα πουλάει στον υπόλοιπο κόσμο εκτός ΗΠΑ με ενσωματωμένη την τιμή εμφάνισης , το κόστος της πλαισίωσης των διαφανειών και τα ταχυδρομικά έξοδα αποστολής και παραλαβής πράγμα που ανέβαζε σε εξωφρενικά επίπεδα την τιμή του φιλμ. Όμως όποιος ήθελε να κάνει έγχρωμη φωτογραφία σε ένα σοβαρό επίπεδο από το 1974 και μετά ήταν αναγκασμένος να χρησιμοποιεί αυτό το φιλμ μέχρι τη στιγμή που ήρθαν τα Fuji. Ευτυχισμένοι ήταν οι φωτογράφοι του National Geographic και άλλων περιοδικών που οι αναθέσεις των φωτογραφήσεων περιελάμβαναν και άφθονες κούτες φιλμ Kodakchrome.

To φιλμ θρύλος Kodachrome 64

Λογικό ήταν ότι όσοι ασχολήθηκαν με την έγχρωμη φωτογραφία το έκαναν χάρη σε αυτό το φιλμ και λιγότερο χάρη στα έγχρωμα αρνητικά που και αυτά τα πρώτα χρόνια δεν έδιναν καλά αποτελέσματα. Ο πιο γνωστός φωτογράφος που προτιμούσε το Kodachrome για πάνω από 30 χρόνια είναι σίγουρα ο Steve MCurry. Η δουλειά του πρόσθεσε και στην δημοτικότητα και στην μυθολογία του φιλμ. Για αυτό το λόγο η Kodak του χάρισε το τελευταίο ρολό Kodachrome που κατασκεύασε το οποίο εμφανίστηκε τον Ιούλιο του 2010 από το τελευταίο εργαστήριο που τα εμφάνιζε στην Αμερική, το Dwayne’s Photo στο Parsons του Kansas. To φιλμ ήταν ένα Kodachrome 64. Ο Steve MCurry δήλωσε για αυτό το τελευταίο Kodachrome “I shot it for 30 years and I have several hundred thousand pictures on Kodachrome in my archive. I’m trying to shoot 36 pictures that act as some kind of wrap up – to mark the passing of Kodachrome. It was a wonderful film.”

To τελευταίο θρυλικό επίσης Kodachrome από τον Steve MCurry

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397.

Η Αλίκη στη χώρα της Φωτογραφίας

Ιστορία της Φωτογραφίας, Μαθήματα Φωτογραφίας, ,

Charles Lutwidge Dodgson (Lewis Carroll)

Δεν ξέρω αν είναι σε πολλούς ανθρώπους γνωστό ότι ο συγγραφέας του διάσημου παιδικού βιβλίου η Αλίκη στην Χώρα των θαυμάτων Charles Lutwidge Dodgson  (1832 –  1898) ήταν εκτός από τις άλλες του ιδιότητες (μαθηματικός, ιερέας, καθηγητής σε κολέγιο) και παθιασμένος ερασιτέχνης φωτογράφος.

Lewis Carroll

Αυτοπορτραίτο του  Lewis Carroll ανάμεσα στο 1856-1860

Το ενδιαφέρον του για την φωτογραφία ξεκίνησε με αφορμή μια έκθεση που έγινε στο Λονδίνο το 1951. Μόλις το 1956 απόκτησε την πρώτη του φωτογραφική μηχανή που την είχε κατασκευάσει η εταιρεία Thomas Ottewill & Co. Δάσκαλος του στην φωτογραφία υπήρξε ο στενός του φίλος, ο γιατρός Reginald Southey (1835 – 1899) που γνωρίστηκαν όταν φοιτούσαν στο ίδιο κολέγιο.

Ο  πιστός φίλος και δάσκαλος στη φωτογραφία του Lewis Carroll, Reginald Southey  με τους σκελετούς του

Η ενασχόληση του με την φωτογραφία υπήρξε μια πολύ σοβαρή δραστηριότητα για τον Charles Lutwidge Dodgson που μόνο από τις ημερομηνίες καταλαβαίνετε ότι ήταν από τους πρωτοπόρους στον χώρο της φωτογραφίας (απόκτησε φωτογραφική μηχανή μόλις 12 χρόνια μετά την δημοσίευση του The Pencil of Nature από τον William Henry Fox Talbot). Το 1863 νοίκιασε ένα χώρο που τον χρησιμοποιούσε σαν φωτογραφικό στούντιο ενώ το 1869 εξασφάλισε άδεια για την δημιουργία ενός ανάλογου χώρου μέσα στο συγκρότημα του κολεγίου του Christ Church όπου ήταν λέκτορας μαθηματικών.

Η κατά πολλούς εμπνευσή του για την Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων Άλις Λίντελ

Ο Charles Lutwidge Dodgson που έγινε πιο γνωστός με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Lewis Carroll υπολογίζουν ότι σε διάστημα 24 ετών που ασχολήθηκε με την φωτογραφία, τράβηξε συνολικά περίπου τρεις χιλιάδες φωτογραφίες που για τα δεδομένα της εποχής και τον τρόπο λειτουργίας του τότε φωτογραφικού εξοπλισμού είναι ένα πολύ μεγάλο νούμερο. Σήμερα υπολογίζεται ότι σώζονται λιγότερες από χίλιες φωτογραφίες του και οι περισσότερες από αυτές είναι πορτραίτα. Δυστυχώς το φωτογραφικό έργο του Lewis Carroll έχει γίνει αντικείμενο έντονου αρνητικού σχολιασμού ειδικά μερικές από τις φωτογραφίες του που απεικονίζουν γυμνά νεαρά κορίτσια. Βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τέτοιες φωτογραφίες ήταν συνηθισμένες εκείνη την εποχή ενώ είμαστε σίγουροι ότι έχουν γίνει με την συναίνεση των γονέων των παιδιών που ήταν όλοι στο στενό φιλικό κύκλο του Lewis Carroll. Πάντως θεωρώ ότι υπάρχει γενικώς ένα μούδιασμα όσο αφορά το φωτογραφικό έργο του, ενώ κανείς δεν διστάζει να εκθειάσει το λογοτεχνικό του έργο.

Η ποιήτρια Christina Rossetti με την μητέρα της

Η αξία του φωτογραφικού του έργου πάντως είναι και αυτή μεγάλη. Εκτός από το τμήμα με τις φωτογραφίες των νεαρών κοριτσιών που σίγουρα χρειάζεται περισσότερη συζήτηση και διερεύνηση από τους ιστορικούς, ο Lewis Carroll ανήκει στους πρωτοπόρους της φωτογραφίας με ένα ξεχωριστό προσωπικό ύφος που είχε πλήρη συνείδηση ότι δημιουργεί με τις φωτογραφίες του ένα καλλιτεχνικό έργο και άσκησε μεγάλη επίδραση στους μεταγενέστερους φωτογράφους που τους επηρέασε και τους ενέπνευσε. Το 1858 συμμετείχε σε έκθεση φωτογραφίας, στο Λονδίνο που την οργάνωσε η Photographic Society of London. Το φωτογραφικό έργο του Lewis Carroll διακόπηκε ξαφνικά τον Αύγουστο του 1880, 18 χρόνια πριν τον θάνατο του. Δεν έχουμε διαπιστώσει με σιγουριά γιατί σταμάτησε την ενασχόληση του με την φωτογραφία.

Η Alexandra “Xie” Rhoda Kitchin ένα από τα αγαπημένα μοντέλα του Lewis Carroll

Σίγουρα στην εποχή μας το έργο του Lewis Carroll, φωτογραφικό και λογοτεχνικό ερμηνεύεται με διαφορετικό τρόπο από ότι στην εποχή του. Έτσι θα έχει ενδιαφέρον η από εδώ και πέρα κριτική για το έργο του από ειδικούς επιστήμονες.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397

Η Gertrude Käsebier έμπνευση για τις γυναίκες φωτογράφους

Γυναίκες Φωτογράφοι, Ιστορία της Φωτογραφίας,

Gertrude Käsebier

Σήμερα με την ευκαιρία της ημέρας της γυναίκας σκέφτηκα να αναφερθώ σε μια σπουδαία γυναίκα φωτογράφο την Gertrude Käsebier. Η Gertrude Käsebier γεννήθηκε σαν Gertrude Stanton στις 18 Μαίου του 1852. Για τα παιδιά της χρόνια δεν έχουμε πάρα πολλές πληροφορίες . Ξέρουμε ότι έχασε τον πατέρα της πάρα πολύ νωρίς και ότι μεγάλωσε κυρίως με την γιαγιά της. Στα 22α γενέθλια της παντρεύτηκε τον 28χρονο Eduard Käsebier έναν ευκατάστατο επιχειρηματία. Έκανε 3 παιδιά που τα μεγάλωσε σε μια φάρμα στο New Durham του New Jersey όπου αναζήτησε ένα πιο υγιεινό περιβάλλον. Όμως ο γάμος της δεν ήταν ευτυχισμένος και έτσι παρόλο που δεν πήρε διαζύγιο με τον άντρα της ζούσαν χωριστά. Όμως πάντα ο Eduard Käsebier την στήριζε οικονομικά ακόμη κι όταν στα 37 της αποφάσισε να σπουδάσει καλές τέχνες.

 Gertrude Käsebier

Γύρισε πίσω στην Νέα Υόρκη και ξεκίνησε σπουδές στο κανονικό πρόγραμμα του Pratt Institute of Art and Design όπου τυπικά σπούδασε σχέδιο και ζωγραφική αλλά από την πρώτη στιγμή έπαθε εμμονή με την φωτογραφία. Ακολουθώντας την συνήθεια πολλών φοιτητών εκείνης της εποχής ταξίδεψε στην Ευρώπη για να συνεχίσει τις σπουδές της σπουδάζοντας χημεία της φωτογραφίας στην Γερμανία και ζωγραφική στο Παρίσι με τον αμερικανικό ζωγράφο Frank DuMond. Γύρισε στην Αμερική εξαιτίας της ασθένειας του συζύγου της όπου και αποφάσισε να γίνει επαγγελματίας φωτογράφος. Στην αρχή έγινε βοηθός του Samuel H. Lifshey για να μάθει την διαχείριση ενός στούντιο φωτογραφίας. Σε ένα χρόνο το 1896 παρουσίασε 150 φωτογραφίες της, ένα τεράστιο αριθμό για την εποχή εκείνη στο Boston Camera Club. Οι ίδιες φωτογραφίες παρουσιάστηκαν τον Φεβρουάριο του 1897 στο Ινστιτούτο Pratt. Η μεγάλη επιτυχία αυτών των εκθέσεων της έδωσε μεγάλη δημοσιότητα και την ευκαιρία μιας ακόμη έκθεσης στη Φωτογραφική Εταιρεία της Φιλαδέλφειας το 1897 και την ευκαιρία να διδάξει και να μιλήσει για το έργο της. Τότε ήταν που ξεκίνησε να προπαγανδίζει την φωτογραφία στις γυναίκες κάτι που το έκανε όλη της τη ζωή λέγοντας ότι η φωτογραφία είναι μια πολύ ταιριαστή ενασχόληση για τις γυναίκες με καλλιτεχνικές ανησυχίες και ότι όσες το αποφασίσουν να ασχοληθούν θα εκπλαγούν με το όσο ταιριάζει η φωτογραφία στην γυναικεία φύση.

Χαρακτηριστικό πορτραίτο που τράβηξε η Gertrude Käsebier

Περισσότερα βιογραφικά στοιχεία δεν θα σας αναφέρω . Μπορείτε να βρείτε πάρα πολλά στο ίντερνετ ξεκινώντας από την wikipedia. en.wikipedia.org/wiki/Gertrude_K%C3%A4sebier  Εγώ αυτή την πλευρά της ήθελα να φωτίσω σήμερα μιας που γιορτάζουμε την γιορτή της γυναίκας. Να τιμήσουμε μια σπουδαία φωτογράφο, αλλά και το παράδειγμα της που αποτέλεσε έμπνευση και αφορμή και για άλλες γυναίκες να ασχοληθούν με την φωτογραφία έμμεσα ή άμεσα μιας και ξέρουμε στα σίγουρα ότι επηρέασε τις Clara Sipprell, Consuelo Kanaga, Laura Gilpin, Florence Maynard και αυτή που εγώ την ονομάζω γιαγιά της φωτογραφίας, τη Imogen Cunningham να ασχοληθούν με την φωτογραφία.

Δύο διαφορετικές εκτυπώσεις του ίδιου αρνητικού

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397.