Tag Archives: Αναλογική φωτογραφία

Αναλογική Φωτογραφία

Τι είναι η Αναλογική Φωτογραφία

Αναλογική φωτογραφία ονομάζουμε όλες τις φωτογραφικές τεχνικές στις οποίες χρησιμοποιούμε φιλμ για την λήψη φωτογραφιών. Ο όρος είναι σύγχρονος ώστε να δημιουργηθεί το δίπολο αναλογική φωτογραφία-ψηφιακή φωτογραφία σε αναλογία με το αναλογικό-ψηφιακό βίντεο ή τον αναλογικό-ψηφιακό ήχο. Ο σωστότερος όρος για την αναλογική φωτογραφία θα ήταν φωτογραφία του φιλμ, χημική φωτογραφία ή παραδοσιακή φωτογραφία. Όλες οι μορφές της αναλογικής φωτογραφίας υπήρξαν κυρίαρχες από την ανακάλυψή της  φωτογραφίας τον 19ο αιώνα μέχρι την εκτεταμένη υιοθέτηση της ψηφιακής φωτογραφίας στα τέλη του 20ού και τις αρχές του 21ου αιώνα. Στις μέρες μας υπάρχει ένα μικρό αλλά σταθερά αυξανόμενο ενδιαφέρον για την αναλογική φωτογραφία ή φωτογραφία του φιλμ, από τις νέες γενιές.

Αναλογική φωτογραφία

Αναλογική φωτογραφία αναμνηστική της δεκαετίας του 60′

Ιστορική αναδρομή της αναλογικής Φωτογραφίας

Η πρώτη αναλογική φωτογραφία τραβήχτηκε από τον Νισεφόρ Νιεπς to 1926 ή το 1927 με την μέθοδο της Ηλιογραφίας. Ακολούθησε η εφεύρεση της δαγκεροτυπίας από τον Louis Daguerre  και η επίσημη ανακοίνωσή της το 1839, η οποία ήταν η πρώτη πρακτική μέθοδος λήψης μόνιμων εικόνων, δηλαδή η πρώτη μέθοδος της αναλογικής φωτογραφίες. Αργότερα, εφευρέθηκαν και άλλες τεχνολογίες της αναλογικής φωτογραφίας όπως η καλοτυπία, η κυανοτυπία, το υγρό κολλόδιο που βελτίωσαν την ποιότητα και τη διάρκεια ζωής των φωτογραφιών. Από το 1890 και μετά μέχρι την κυριαρχία της ψηφιακής φωτογραφίας είχαμε την επικράτηση του ζελατινοβρωμιούχου αργύρου κυρίως με τρία είδη φιλμ. Ασπρόμαυρο αρνητικό, έγχρωμο αρνητικό και έγχρωμη διαφάνεια.  Αυτά τα φιλμ είναι που χρησιμοποιούνται και σήμερα από όσους αγαπούν την αναλογική φωτογραφία.

Η διαδικασία της αναλογικής φωτογραφίας

Η διαδικασία της αναλογικής φωτογραφίας περιλαμβάνει τα εξής βήματα: Πρώτα η λήψη της φωτογραφίας που γίνεται σε φιλμ μέσω μιας φωτογραφικής μηχανής που δέχεται φιλμ. Το φιλμ σε οποιαδήποτε μορφή βασίζεται στον φωτοευαίσθητο ζελατινοβρωμιούχο άργυρο. Μετά έρχεται η εμφάνιση του φιλμ. Με την διαδικασία της εμφάνισης έχουμε τα αρνητικά που μετά χρειάζονται εκτύπωση ή τις έγχρωμές διαφάνειες (slides) που είναι έτοιμα για προβολή.

Αναλογική Φωτογραφία

Ασπρόμαυρη αναλογική φωτογραφία της δεκαετίας του 80′

Κάποια από τα  πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της αναλογικής φωτογραφίας

Θεωρώ ότι πλεονεκτήματα πέρα από την ανάγκη να γνωρίσουμε πράγματα από το παρελθόν, δηλαδή η μελέτη της ιστορίας της φωτογραφίας, η αναλογική φωτογραφία δεν έχει. Για αρκετά χρόνια υπήρχε η παραπλάνηση ότι η αναλογική φωτογραφία έχει καλύτερη ποιότητα από την ψηφιακή. Κάτι που ακόμη και αν ίσχυε τα πρώτα χρόνια της ψηφιακής φωτογραφίας δεν ισχύει στις μέρες μας.  Έχει όμως αρκετά μειονεκτήματα. Ας δούμε μερικά από αυτά. Πρώτα από όλα η αναλογική φωτογραφία έχει μεγαλύτερο κόστος από την ψηφιακή φωτογραφία. Τα φιλμ και τα χημικά για την εμφάνιση και εκτύπωση έχουν κάποιο κόστος που σε κάποιες περιπτώσεις είναι υψηλό. Δεύτερο η διαδικασία εμφάνισης του φιλμ και εκτύπωσης των φωτογραφιών απαιτεί περισσότερο χρόνο και προσπάθεια σε σχέση με την ψηφιακή φωτογραφία και το τρίτο μειονέκτημα της αναλογικής φωτογραφίας έχει σχέση με το κόστος αλλά και την διαδικασία. Τα φιλμ έχουν περιορισμένο αριθμό λήψεων, συνήθως 24 ή 36 καρέ ανά ρολό φιλμ. Σαν ένα τέταρτο μειονέκτημα της αναλογικής φωτογραφίας θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε το ότι κάποια από τα υλικά των φιλμ και των φωτογραφιών είναι ευαίσθητα και χρειάζονται προστασία για να παραταθεί ο χρόνος ζωής τους.

Η αναλογική Φωτογραφία στις μέρες μας

Παρά την κυριαρχία της ψηφιακής φωτογραφίας, η αναλογική φωτογραφία παραμένει δημοφιλής ανάμεσα σε ερασιτέχνες και επαγγελματίες φωτογράφους. Οι καλλιτέχνες και οι ενθουσιώδεις αναζητούν την ιδιαίτερη αισθητική και την εμπειρία που προσφέρει η αναλογική διαδικασία. Επίσης, ορισμένες σύγχρονες τάσεις, όπως η επιστροφή σε ρετρό τεχνολογίες και η εκτίμηση για το χειροποίητο, έχουν συμβάλει στην αναγέννηση του ενδιαφέροντος για την αναλογική φωτογραφία. Βέβαια αντίστοιχο ενδιαφέρον υπήρχε την εποχή της αναλογικής φωτογραφίας τις δεκαετίες του 70′ του 80′ και του 90′ για όλες τις φωτογραφικές τεχνικές του 19ου αιώνα και για την φωτογραφία Pinhole.

Αναλογική Φωτογραφία

Αναλογική φωτογραφία Pinhole αυτοπορτρέτο του 21ου αιώνα

Συμπερασματικά, η αναλογική φωτογραφία αποτελεί μια διαχρονική τέχνη που συνεχίζει να εμπνέει και να γοητεύει τους φωτογράφους παγκοσμίως. Ενώ οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν αλλάξει ριζικά τον τρόπο που καταγράφουμε και μοιραζόμαστε εικόνες, η μοναδική γοητεία και η αξία της αναλογικής φωτογραφίας εξασφαλίζουν ότι θα παραμείνει μέρος της φωτογραφικής κουλτούρας για πολλά χρόνια ακόμη.

Άρθρα σχετικά με την αναλογική φωτογραφία στο photographyinfo

H εμφάνιση του ασπρόμαυρου φωτογραφικού φιλμ

Η εκτύπωση της ασπρόμαυρης φωτογραφίας

Ο σκοτεινός θάλαμος

Τα είδη του φιλμ

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397

Φωτογραφία του φιλμ και ψηφιακή Φωτογραφία

Η ψηφιακή και η λεγόμενη αναλογική φωτογραφία

Ένα στερεότυπο που υπήρξε για αρκετά χρόνια ισχυρό και μάλιστα έπαιξε ρόλο ώστε να υπάρχει μια αντίσταση στο να χρησιμοποιήσουν οι παλιοί φωτογράφοι του φιλμ, την ψηφιακή φωτογραφία σχετικά γρήγορα, είναι η άποψη ότι η φωτογραφία που καταγράφεται σε φιλμ είναι ποιοτικότερη από την φωτογραφία που καταγράφεται σε ψηφιακό αισθητήρα . Βέβαια σήμερα που η ψηφιακή φωτογραφία έχει επικρατήσει σε όλους τους τομείς και έχει χτίσει μια μεγάλη παράδοση μέσα σε ελάχιστα χρόνια, ελάχιστοι θα ισχυρίζονταν μια τέτοια άποψη. Ελάχιστοι παρόλα αυτά υπάρχουν. Είτε δεχτούμε  σαν επίσημη έναρξη της ψηφιακής φωτογραφίας την κυκλοφορία της Nikon D1 το 1999, είτε μια οποιαδήποτε άλλη ημερομηνία, η πραγματικότητα είναι ότι εδώ και 15 χρόνια το μεγαλύτερο ποσοστό φωτογραφιών στον κόσμο δημιουργείται με ψηφιακό τρόπο.

Φιλμ φορτωμένο σε πλάτη παλιάς φωτογραφικής μηχανής

Τα πρώτα χρόνια που οι ψηφιακοί αισθητήρες ακόμη δεν είχαν μεγάλη ανάλυση και ακόμη εξελίσσονταν η ποιότητα τους, είχε ένα νόημα κάποιος να αμφιβάλλει και πολλές φορές να επιμένει και να επιλέγει τη χρήση του φιλμ. Βέβαια ακόμη και εκείνα τα χρόνια έβλεπα φωτογράφους να υποστηρίζουν την χρήση του φιλμ ενώ οι φωτογραφίες τους δεν είχαν καμία ποιότητα και μάλλον θα τους ήταν χρησιμότερη η ψηφιακή φωτογραφία ώστε να βελτιωθούν. Σε κάθε περίπτωση ευτυχώς την άποψη ότι η φωτογραφία του  φιλμ  ή η αναλογική φωτογραφία είναι ποιοτικότερη, θα τη συναντήσουμε μόνο σε κάποιες περιθωριακές ομάδες στο διαδίκτυο, ή θα την ακούσουμε να ψιθυρίζεται δειλά σε κάποιες παρέες, αλλά δεν είναι μια άποψη που μπορεί κάποιος να την υποστηρίξει στα σοβαρά ανάμεσα σε φωτογράφους με γνώση.

Ψηφιακός αισθητήρας σύγχρονης ψηφιακής φωτογραφικής μηχανής

Όμως η φωτογραφία του φιλμ εκτός από την ποιότητα που ας πούμε ότι διέθετε μέχρι κάποιο σημείο της ανάπτυξης της ψηφιακής φωτογραφίας, σε όλα τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά της έχει μόνο μειονεκτήματα σε σχέση με την ψηφιακή φωτογραφία. Ποια είναι αυτά; Πρώτα από τα το κόστος. Πολλές φορές το κόστος για ένα φωτογράφο την εποχή του φιλμ  ήταν δυσβάσταχτο. Όχι τόσο για τον επαγγελματία που τέλος πάντων το είχε συνυπολογίσει όταν καθόριζε τις τιμές του, αλλά για τον ερασιτέχνη ή τον μαθητή της φωτογραφίας το κόστος πολλές φορές απαγόρευε την εξέλιξη του. Ένα άλλο μειονέκτημα της φωτογραφίας του φιλμ που μόνο οι φωτογραφίες με polaroid  δεν το είχαν, ήταν ότι δεν μπορούσαμε να δούμε το αποτέλεσμα άμεσα, αλλά έπρεπε να εμφανίσουμε  πρώτα το φιλμ. Διάφορες τεχνικές είχαν εφευρεθεί τότε για να είμαστε σίγουροι για το τελικό μας αποτέλεσμα, για παράδειγμα το bracketing και τα clip test, αλλά κι αυτά ανέβαζαν το κόστος ενασχόλησης με την φωτογραφία στα ύψη. Το διπλασίαζαν ή και το τριπλασίαζαν.

Η ενασχόληση με την φωτογραφία του φιλμ στην εποχή μας, έχει το νόημα της μελέτης και της ενασχόλησης με μια ιστορική φωτογραφική τεχνική, όπως τον 20ο αιώνα ασχολούμασταν (όσοι το κάναμε) με τις ιστορικές φωτογραφικές μεθόδους του 19ου αιώνα. Φυσικά και αυτή η μελέτη πάντα θα έχει νόημα για την μαθητεία του φωτογράφου στην ιστορία της φωτογραφίας και στην σε βάθος κατανόηση της. Όμως αυτό σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να μειώσει την αξία της ψηφιακής φωτογραφίας.

Διαβάστε για Μαθήματα Ψηφιακής Φωτογραφίας

Στην πορεία της φωτογραφίας έχουν υπάρξει διάφορες σχολές και τάσεις όσο αφορά την αισθητική και την χρήση της. Υπάρχουν σχολές που δεν δίνουν καμία σημασία στον υψηλής τεχνολογίας  φωτογραφικό εξοπλισμό, αλλά σε αυτοσχεδίους τρόπους δημιουργίας της φωτογραφίας. Άλλες σχολές δίνουν μεγάλη σημασία στην τυχαία δημιουργία φωτογραφιών ή φωτογραφιών που δεν έχουν κάποιες ιδιαίτερες απαιτήσεις ποιότητας. Όμως όλα αυτά σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αναιρέσουν την ποιότητα και την αξία της ψηφιακής φωτογραφίας μέσα στην γενική εξέλιξη της φωτογραφίας. Μια σημαντική παράμετρος της ψηφιακής φωτογραφίας και ειδικά η δυνατότητα της να δημιουργηθεί και με άλλες συσκευές, για παράδειγμα ταμπλέτες και κινητά τηλέφωνα. Αυτή η δυνατότητα έχει φέρει δισεκατομμύρια ανθρώπους κοντά στην φωτογραφία και αυτή πιστεύω ότι είναι η μεγαλύτερη συνεισφορά της ψηφιακής στην ιστορία της φωτογραφίας.

Το συγκεκριμένο άρθρο είναι κεφάλαιο του βιβλίου μου “Φωτογραφικά Στερεότυπα”

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397.

Τα Ιερά Βιβλία της Φωτογραφίας

Βίβλία για την Φωτογραφική Τεχνική από τον Ansel Adams

Έρχεται κάποια στιγμή που πρέπει να μιλήσουμε για βιβλία της Φωτογραφίας που αφορούν την τεχνική. Υπάρχουν όπως είναι αναμενόμενο αρκετά. Κυρίως στην Αγγλική Γλώσσα. Αλλά δεν μπορεί να γίνει οποιαδήποτε αναφορά σε βιβλία τεχνικής χωρίς την αναφορά στην Ιερή Πεντάδα. Εντάξει ο τίτλος είναι ανίερος, αλλά ότι είναι τα Ιερά Βιβλία για κάθε θρησκεία, το ίδιο είναι αυτά τα 5 βιβλία του Ansel Adams για την Φωτογραφία. Είναι 5 βιβλία που περιλαμβάνουν όλα όσα πρέπει να ξέρει ένας φωτογράφος για την φωτογραφική τεχνική. Η σειρά ξεκίνησε να εκδίδεται από τον εκδοτικό οίκο Morgan and Lester στην Νέα Υόρκη το 1948.

Τα Ιερά Βιβλία της Φωτογραφίας

1 Camera & Lens The Creative Approach

2 The Negative EXPOSURE -DEVELOPMENT

3 The Print CONTACT PRINTING AND ENLARGING

4 Natural Light Photography

5 Artificial Light Photography

Αυτά τα 5 βιβλία περιέχουν όλη η βασική γνώση της τεχνικής της φωτογραφίας συγκεντρωμένη. Βέβαια από την πρώτη έκδοση και μετά βγήκαν πολλές αναθεωρημένες εκδόσεις και συμπληρωμένες καθώς τα πράγματα εξελίσσονταν στην φωτογραφία για να καταλήξουμε στην Ιερή Τριάδα, The Camera, The Negative, The Print , στην δεκαετία του 80′. Ο Ansel Adams ειδικά προς τα τελευταία του χρόνια (πέθανε το 1984), που ήταν πια διάσημος είχε κυκλοφορήσει αρκετά βιβλία καθώς οι εκδοτικοί οίκοι του ζητούσαν επίμονα να εκδώσουν οτιδήποτε με το όνομα του. Όλα τα βιβλία του, ειδικά για όποιον ασχολείται με την αναλογική φωτογραφία και ειδικότερα με την ασπρόμαυρη φωτογραφία και τον σκοτεινό θάλαμο ( αλλά και με την ψηφιακή φωτογραφία μιας και στηρίζεται στις ίδιες βασικές αρχές), δεν πρόκειται να χάσουν ποτέ την αξία τους. Όμως αυτά τα 5 (και η τελική έκδοση των τριών), θα μείνουν για πάντα μαζί με το φωτογραφικό του έργο, η σημαντική του παρακαταθήκη.

Τα Ιερά Βιβλία της Φωτογραφίας

Θα αναφερθώ σίγουρα με ξεχωριστές αναρτήσεις σε καθένα από τα βιβλία του Ansel Adams, αλλά και σε άλλα σημαντικά βιβλία για την τεχνική της φωτογραφίας που αξίζει να τα μελετήσετε και να τα έχετε στην φωτογραφική βιβλιοθήκη σας μαζί με τα λευκώματα με φωτογραφίες από τους μεγάλους δασκάλους της φωτογραφίας.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397