Αστιγματισμός – Astigmatism
Ο αστιγματισμός είναι ένα σφάλμα των φωτογραφικών φακών, αλλά και σφάλμα που παρουσιάζει και η ανθρώπινη όραση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για το σφάλμα του αστιγματισμού είναι εικόνα ενός σταυρού σε ένα φακό με αστιγματισμό που θα μας δώσει τις δύο κάθετες γραμμές εστιασμένες σε άλλο σημείο.
Υπάρχουν δύο είδη αστιγματισμού. Το πρώτο είδος είναι μια μονοχρωματική εκτροπή που συμβαίνει σε αντικείμενα που βρίσκονται μακριά από τον οπτικό άξονα του φακού και ο δεύτερος μπορεί να οφείλεται σε σχεδιαστικό λάθος ή σε κατασκευαστικό λάθος όταν συγκολλούμε τα μέρη ενός φωτογραφικού φακού. Οι περισσότεροι σύγχρονοι φακοί δεν παρουσιάζουν το σφάλμα του αστιγματισμού.
Το 19ο αιώνα όλοι οι φακοί παρουσίαζαν το σφάλμα του αστιγματισμού έτσι οι φακοί που διόρθωναν αυτό το σφάλμα ονομάστηκαν αναστιγματικοί και ήταν τόσο σημαντικό αυτό που συνήθως το ανάφεραν και στην ονομασία τους (για παράδειγμα οι Doppel-Anastigmat και Voigtländer Anastigmat Skopar). Ο πρώτος που σχεδίασε ένα αναστιγματικό φακό ήταν ο Paul Rudolph για την εταιρεία Carl Zeiss AG το 1890. Ο Zeiss Anastigmat ή Zeiss Protar όπως ονομάστηκε αργότερα, ήταν ένας φακός που διόρθωνε το σφάλμα σφαιρικής εκτροπής, το σφάλμα κόμης και τον αστιγματισμό ταυτόχρονα.