Τα είδη της φωτογραφίας

Πολλές φορές στα μαθήματα μου έχει διατυπωθεί το ερώτημα για το ποια είναι τα είδη της φωτογραφίας; Έτσι αναγκάζομαι να κατηγοριοποιήσω την φωτογραφία και να περιγράψω τα διάφορα είδη της παρόλο που πιστεύω ότι η φωτογραφία είναι μια και δεν διαχωρίζεται. Πρώτα από όλα μπορούμε να ξεχωρίσουμε την φωτογραφία σε μεγάλες κατηγορίες σε σχέση με  τον εξοπλισμό που χρησιμοποιούμε για παράδειγμα ψηφιακή φωτογραφία ή φωτογραφία του φιλμ. Έπειτα μπορούμε να διαχωρίσουμε την φωτογραφία ανάλογα με τους σκοπούς που δημιουργείται για παράδειγμα ερασιτεχνική και επαγγελματική φωτογραφία. Θα προσπαθήσω στην συνέχεια της ανάρτησης να περιγράψω και να σας ξεχωρίσω  τα διαφορετικά είδη της φωτογραφίας παρόλο που σας είπα ότι η γνώμη μου είναι ότι η φωτογραφία είναι μια, παρόλο που οι διαφορετικές εκφάνσεις της είναι πολλές.

Τα είδη της εφαρμοσμένης  φωτογραφίας ή εμπορικής φωτογραφίας

Είναι ένα συχνός διαχωρισμός ανάμεσα στην εφαρμοσμένη, εμπορική φωτογραφία σε αντίθεση με την καλλιτεχνική, δημιουργική ή προσωπική φωτογραφία. Αυτός  ο διαχωρισμός έχει την έννοια ότι υπάρχουν είδη φωτογραφίας που χρησιμοποιούνται για εμπορικούς λόγους με σκοπό να προβάλλουν με τον οποιοδήποτε τρόπο προϊόντα και υπηρεσίες. Επίσης υπάρχουν είδη φωτογραφίας που ο φωτογράφος είναι επαγγελματίας αμειβόμενος που όμως η αμοιβή του δεν έχει να κάνει άμεσα με ένα προϊόν ή μια υπηρεσία. Αλλά η ίδια η φωτογραφία είναι το τελικό προϊόν ή η ίδια η φωτογράφιση είναι η τελική υπηρεσία. Ας δούμε μερικά από αυτά τα είδη της φωτογραφίας.

Φωτογραφία ρεπορτάζ ή φωτορεπορτάζ ή φωτοειδησεογραφία

Θα έχετε ακούσει φυσικά για την δουλειά που κάνουν οι φωτορεπόρτερς. Μας μεταφέρουν τα νέα σε εικόνες από  όλα τα σημεία του κόσμου. Σε αυτό το είδος φωτογραφίας μπορούμε να διακρίνουμε και υποείδη.  Έτσι έχουμε το πιο επικίνδυνο είδος φωτογραφίας που οι φωτογράφοι έχουμε διαχρονικά τα περισσότερα  θύματα. Το πολεμικό φωτορεπορτάζ. Αμέσως μετά έρχεται το ειδησεογραφικό καθημερινό φωτορεπορτάζ που και αυτό μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνο για τους φωτογράφους ειδικά όταν αφορά την κάλυψη γεγονότων ανελεύθερα καθεστώτα. Σε αυτό το είδος φωτογραφίας ακουμπάνε και τα διάφορα είδη κοινωνικού φωτορεπορτάζ. Εδώ σε αυτό το είδος φωτογραφίας ανήκει και το αθλητικό φωτορεπορτάζ, αλλά και ένα άλλο είδος που έχει αναδειχθεί σε μια ξεχωριστή κατηγορία. Την φωτογραφία σε συναυλίες και σχετικές εκδηλώσεις.

Διαφημιστική Φωτογραφία αντικειμένων ή φωτογραφία στούντιο ή φωτογραφία still life

Αυτό το είδος φωτογραφίας αφορά την οποιαδήποτε φωτογράφιση αντικειμένων, που σκοπό έχει την προβολή και την πώληση τους. Από αεροπλάνα και αυτοκίνητα μέχρι την πιο μικρή βίδα. Αυτού του είδους η φωτογραφία ακουμπάει πολλές φορές και άλλα είδη φωτογραφίας που κατηγοριοποιούνται ανάλογα με τον εξοπλισμό που χρησιμοποιούμε, όπως την μακροφωτογραφία. Και εδώ υπάρχουν ειδικεύσεις και υποκατηγορίες. Για παράδειγμα η φωτογραφία ρολογιών και κοσμημάτων ή η φωτογράφιση φαγητού.

Διαφημιστική φωτογραφία  μόδας-πορτρέτου

Αρκετά δημοφιλές είδος μιας και συγκεντρώνουν τα φώτα της δημοσιότητας και οι φωτογράφοι αλλά κυρίως τα μοντέλα. Είδος φωτογραφίας που χρησιμοποιούμε για να προωθήσουμε κάθε είδους προϊόντα και υπηρεσίες. Για παράδειγμα ρούχα, παπούτσια, αξεσουάρ, προϊόντα και υπηρεσίες ομορφιάς και ευεξίας.

Αρχιτεκτονική φωτογραφία και φωτογραφία εσωτερικών χώρων

Ένα ξεχωριστό είδος φωτογραφίας που αφορά γενικά την φωτογράφιση των ανθρώπινων κατασκευών. Κι εδώ μπορούμε να βρούμε  υποείδη όπως η φωτογράφιση ξενοδοχείων, αλλά και η φωτογραφία που αφορά τις φωτογραφίσεις κτιρίων για την κτηματομεσιτική αγορά.

Φωτογραφία γάμου και κοινωνικών εκδηλώσεων

Αυτό είναι ένα είδος φωτογραφίας αρκετά δημοφιλές. Ειδικά η φωτογραφία γάμου που αγγίζει κι άλλα είδη όπως το ρεπορτάζ ή την φωτογραφία πορτρέτου, παρόλο που κυρίως τα τελευταία 50 χρόνια έχει αναδειχθεί σε ένα ξεχωριστό είδος φωτογραφίας με πολλές και διαφορετικές απαιτήσεις.

Φωτογράφιση φύσης και άγριας ζωής

Αρκετά δημοφιλές είδος φωτογραφίας και στους ερασιτέχνες φωτογράφους. Οι φωτογράφοι φύσης και άγριας ζωής είναι ιδιαίτερα προβεβλημένοι και πολυβραβευμένοι.

Επιστημονική φωτογραφία

Ένα είδος φωτογραφίας με ειδικές απαιτήσεις. Εδώ ανήκει και το υποείδος της ιατρικής φωτογραφίας αλλά και φωτογραφίες που γίνονται  με πολλά και διαφορετικά  είδη μικροσκοπίων. Εδώ ανήκουν είδη και φωτογραφίας που δεν γίνονται στο ορατό φως, αλλά στο υπέρυθρο ή στο υπεριώδες. Εδώ ανήκουν και οι κλασικές ακτινογραφίες που γίνονται με τις ακτίνες Χ. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε και στην σχετική ανάρτηση Επιστημονική Φωτογραφία.

Αστροφωτογραφία

Ξεχωριστό τμήμα της επιστημονικής φωτογραφίας είναι η φωτογραφία του σύμπαντος. Φωτογραφίες και του δικού μας γαλαξία, αλλά και μακρινών γαλαξιών και νεφελωμάτων. Το συγκεκριμένο είδος αποτελεί και ερασιτεχνική ενασχόληση, αλλά που πάλι έχει μια επιστημονική χροιά και συνήθως γίνεται με ερασιτεχνικά τηλεσκόπια. Καθαρά καλλιτεχνική αντιμετώπιση αντίστοιχων προσπαθειών είναι όπως θα δούμε παρακάτω η φωτογράφιση του δικού μας γαλαξία.

Αρχαιολογική φωτογραφία

Μπορεί σε κάποιους να φαίνεται παράξενο αλλά η αρχαιολογική φωτογραφία είναι ένας επιστημονικός κλάδος της φωτογραφίας με πολλές ιδιαιτερότητες και απαιτήσεις. Πρώτα από όλα για την σωστή αποτύπωση των αρχαιολογικών χώρων και των αρχαιολογικών ευρημάτων που αποτελούν πολύτιμα τεκμήρια για τις τωρινές και τις επόμενες γενιές επιστημόνων.

Ταξιδιωτική φωτογραφία

Παρόλο που η ταξιδιωτική φωτογραφία είναι ένα από τα ξεχωριστά είδη της καλλιτεχνικής ή προσωπικής φωτογραφίας, ακόμη και της ερασιτεχνικής φωτογραφίας, έχει την θέση της στα είδη της εμπορικής φωτογραφίας καθώς είναι ένα από κυριότερα εργαλεία της προώθησης ενός ταξιδιωτικού προορισμού.

Ακόμη περισσότερα για τα είδη της εμπορικής φωτογραφίας μπορείτε να δείτε στο άρθρο μου Εμπορική φωτογραφία

Τα είδη της καλλιτεχνικής, δημιουργικής ή προσωπικής φωτογραφίας

Εκτός από την εφαρμοσμένη εμπορική φωτογραφία, υπάρχει φυσικά και η φωτογραφία ως τέχνη, ως προσωπική έκφραση ή ατομική δημιουργία. Πολλές φορές μπορεί να φέρνει χρήματα στον δημιουργό της ή να γίνεται και το ίδιο το έργο τέχνης προϊόν, όμως οι προθέσεις τουλάχιστον έχουν διαφορετική αφετηρία. Όμως εδώ σας ξαναθυμίζω την άποψη μου ότι η φωτογραφία είναι μια, έτσι τα σύνορα ανάμεσα στα διάφορα είδη και κατηγορίες δεν είναι τόσο ξεκάθαρα και ευδιάκριτα. Ας δούμε κάποια από τα είδη της καλλιτεχνικής φωτογραφίας.

Ερασιτεχνική φωτογραφία

Μόνο και μόνο από το όνομα ως εραστές της τέχνης της φωτογραφίας τα δισεκατομμύρια των ερασιτεχνών φωτογράφων της ψηφιακής φωτογραφίας και των κινητών τηλεφώνων ανήκουν εδώ. Σε αυτή την κατηγορία θα βρούμε πολλές και διάφορες υποκατηγορίες όπως η ταξιδιωτική φωτογραφία που ανέφερα πριν, αλλά ας ολοκληρώσουμε πρώτα τα είδη της καλλιτεχνικής φωτογραφίας και θα δούμε τι άλλα θα αναφέρω στον επίλογο.

Δείτε μερικές ακόμη σκέψεις και μια ιστορική αναδρομή για την Ερασιτεχνική Φωτογραφία

Φωτογραφία δρόμου

Μια από τις κλασικότερες εκφάνσεις της καλλιτεχνικής φωτογραφίας και από τις πιο αναγνωρισμένες στους καλλιτεχνικούς κύκλους. Η φωτογραφία δρόμου εξακολουθεί να έχει την προτίμηση εκατομμυρίων φωτογράφων στον κόσμο. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε στο Φωτογραφία Δρόμου.

Αφηρημένη φωτογραφία

Η φωτογραφία στην ιστορία της έχει συνομιλήσει και συμμετάσχει στα περισσότερα από τα κινήματα της σύγχρονης τέχνης. Όμως η αφηρημένη φωτογραφία που είναι συγγενική με τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό έχει καταφέρει να διεκδικεί να είναι μια ξεχωριστή κατηγορία. Περισσότερα διαβάστε στο άρθρο Αφηρημένη Φωτογραφία

Φωτογραφία πορτρέτου

Φυσικά το πορτρέτο ήταν το πρώτο είδος φωτογραφίας που δημιουργήθηκε ως ξεχωριστός εμπορικός κλάδος, αλλά έχει και την θέση του εδώ στην καλλιτεχνική έκφραση, αλλά και στην ερασιτεχνική δημιουργία

Φωτογραφία γυμνού

Το γυμνό ανθρώπινο σώμα έχει την δική του θέση στην ιστορία της τέχνης. Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο έχει τη δική του θέση και στην φωτογραφία. Η φωτογραφία γυμνού σαν ξεχωριστό είδος φωτογραφίας  παρόλο που έχει χρησιμοποιηθεί και για ταπεινούς εμπορικούς σκοπούς,  κυρίως ανήκει εδώ στην καλλιτεχνική φωτογραφία και στην προσωπική καλλιτεχνική έκφραση.

Αυτοπορτρέτο

Τα αυτοπορτρέτα είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για την καλλιτεχνική έκφραση μέσω της φωτογραφίας γιατί ο δημιουργός έχει ένα μοντέλο διαθέσιμο την οποιαδήποτε στιγμή. Η παράδοση έχει χτιστεί ήδη από την ζωγραφική και είναι ισχυρότατη και βέβαια με τις selfies μέσω του κινητού τηλεφώνου αποτελούν τμήμα και της ερασιτεχνικής έκφρασης.

Φωτογραφία Τοπίου

Ένα ξεχωριστό είδος φωτογραφίας που χρησιμοποιείτε και για εμπορικούς σκοπούς, αλλά το μεγαλύτερο μέρος που ασχολείται με την φωτογραφία τοπίου είναι ερασιτέχνες και καλλιτέχνες φωτογράφοι.  Υποκατηγορία στην φωτογραφία τοπίου είναι η φωτογραφία μακράς έκθεσης που έχει κερδίσει αρκετά μεγάλη δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια.

Μπορείτε να διαβάσετε για την φωτογραφία τοπίου και στο αντίστοιχο άρθρο Φωτογραφία Τοπίου

Φωτογράφιση του γαλαξία

Η λεγόμενη Milkyway φωτογραφία που είναι στην πραγματικότητα φωτογραφία του έναστρου ουρανού τις νύχτες χωρίς φεγγάρι είτε μόνες τους, είτε σε συνδυασμό με νυχτερινά τοπία.

Είδη φωτογραφίας που εξαρτώνται από τον εξοπλισμό

Θα αναφερθώ και σε ορισμένα είδη της φωτογραφίας που κατηγοριοποιούνται ξεχωριστά χάρη στις ιδιαίτερες συνθήκες και τον ιδιαίτερο εξοπλισμό που χρειάζονται για να πραγματοποιηθούν

Αεροφωτογραφία

Κάθε είδους φωτογραφία που γίνεται από  ψηλά στον αέρα. Παλιά γίνονταν από αερόστατα αεροπλάνα και ελικόπτερα. Στην εποχή μας έχουν κερδίσει τεράστια δημοτικότητα κάθε είδους τέτοιες φωτογραφίσεις με drones.

Πανοραμική Φωτογραφία

Ξεχωριστό είδος φωτογραφίας που παλιότερα γίνονταν με ειδικές φωτογραφικές μηχανές και λιγότερο με την ένωση φωτογραφιών. Στις μέρες μας γίνεται κυρίως έτσι μιας και μας δίνουν τέτοιες δυνατότητες και οι ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, αλλά και τα προγράμματα επεξεργασίας. Πανοραμικές φωτογραφίες 360Χ180 μοίρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την δημιουργία εικονικών περιηγήσεων.

Φωτογραφία Μάκρο ή Μακροφωτογραφία

Είναι το είδος της φωτογραφίας που γίνεται με ειδικούς φακούς και συσκευές που μας επιτρέπουν να εστιάσουμε πολύ κοντά και να δημιουργήσουμε μεγάλο λόγο μεγέθυνσης. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλές είδος στους ερασιτέχνες φωτογράφους.

Υποβρύχια φωτογραφία

Ένα ιδιαίτερο είδος φωτογραφίας με μεγάλες δυσκολίες και μεγάλη ιστορία. Χρειάζεται ειδικό φωτογραφικό εξοπλισμό και αποτελεί μια εντελώς ξεχωριστή κατηγορία από μόνης της και στα θέματα της ασφάλειας αλλά και στα θέματα του φωτισμού.

Ακόμη και μετά από τόσα είδη φωτογραφίας και τις τόσες κατηγοριοποιήσεις δεν ξεμπερδέψαμε με το θέμα αυτό. Θα επανερχόμαστε και θα επανερχόμαστε καθώς όλοι οι αυτοί οι διαχωρισμοί θα μας απασχολούν ξανά και ξανά μέχρι το οριστικό ξεκαθάρισμα ότι η φωτογραφία είναι μια και ότι τα είδη της φωτογραφίας είναι απλώς εκφάνσεις της που πάλι αυτό που κάνει ο φωτογράφος είναι ζωγραφίζει με το φως πάνω σε φωτοευαίσθητα υλικά όπως  ψηφιακός αισθητήρας ή το φωτογραφικό φιλμ και τα φωτογραφικά χαρτιά.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397