Category Archives: Φωτογραφική Τεχνική

Μικρά μαθήματα φωτογραφικής τεχνικής. Πως χρησιμοποιούμε τον φωτογραφικό εξοπλισμό

Διακόπτης Α-Μ στους φωτογραφικούς φακούς

Επιλογή Αυτόματης και Χειροκίνητης εστίασης επάνω στους φωτογραφικούς φακούς

Σε αρκετούς εναλλακτικούς φωτογραφικούς φακούς θα συναντήσετε τον διακόπτη AF/MF ή Α/Μ ή Α-Μ. Είναι ο διακόπτης που σας δίνει την δυνατότητα να επιλέξετε αν ο φακός θα εστιάζει αυτόματα ή χειροκίνητα.  Στο Α ο φακός εστιάζει αυτόματα με τους τρόπους που επιλέγετε από την φωτογραφική μηχανή, ενώ στο Μ ο φακός εστιάζει χειροκίνητα και για να εστιάσει θα πρέπει να κουνήσετε κάποιο δαχτυλίδι που βρίσκεται επάνω στο φακό.

Κλασικός διακόπτης AF (autofocus)-MF (manual focus)

Η Α/Μ επιλογή επάνω στους φακούς είναι κάτι που μπερδεύει τους  αρχάριους φωτογράφους που πολλές φορές την συγχέουν με την επιλογή Α και Μ στις επιλογές της έκθεσης. Άλλη λοιπόν η χειροκίνητη επιλογή της εστίασης που απλά επιτρέπει στον φωτογράφο να εστιάσει με χειροκίνητο τρόπο την φωτογραφία και μπορεί να ρυθμιστεί είτε από κουμπί επάνω στον φωτογραφικό φακό, είτε από κουμπί πάνω στο σώμα της μηχανής, είτε από επιλογή στο μενού της φωτογραφικής μηχανής και άλλο η χειροκίνητη επιλογή έκθεσης που επιτρέπει στον φωτογράφο να ρυθμίσει χειροκίνητα τους παράγοντες της έκθεσης και γίνεται μόνο με κουμπιά και επιλογείς επάνω στην φωτογραφική μηχανή και από το μενού και ποτέ από τον φακό.

Διακόπτης που στην επιλογή Α υπάρχει άμεσο πέρασμα στο Μ αν ακουμπήσει ο φωτογράφος το δαχτυλίδι της εστίασης

Αρκετοί φωτογραφικοί φακοί έχουν αυτόματο πέρασμα από το Α στο Μ στους φωτογραφικούς φακούς απλά ακουμπώντας το δαχτυλίδι της εστίασης και μετά απλά πατώντας το κουμπί της εστίασης και θα το δείτε σαν επιλογή Μ/Α ή Α/Μ. Ενώ στους περισσότερους φωτογραφικούς φακούς που κυκλοφορούν στις μέρες μας η επιλογή αυτόματη ή χειροκίνητη εστίαση (Α ή Μ) γίνεται μόνο από κουμπί στο σώμα ή στο  μενού της φωτογραφικής μηχανής.

Σταθεροποίηση στον φωτογραφικό φακό

Συστήματα σταθεροποίησης στους φωτογραφικούς φακούς

Η σταθεροποίηση στους φακούς είναι μια σύγχρονη εξέλιξη στην σχεδίαση και στην κατασκευή των φωτογραφικών φακών. Λίγο πολύ όλοι οι κατασκευαστές φωτογραφικών φακών έχουν ο καθένας το δικό του σύστημα σταθεροποίησης. Ο σκοπός των συστημάτων σταθεροποίησης στους φωτογραφικούς φακούς είναι να αποσοβήσουν το κούνημα στην φωτογραφία που μπορεί να οφείλεται στην κίνηση του χεριού του φωτογράφου, γενικά τις κουνημένες φωτογραφίες που οφείλονται στην κίνηση της μηχανής.

Τα περισσότερα συστήματα σταθεροποίησης μοιάζουν με αυτό εδώ το Mega O.I.S. της Panasonic

Ο κάθε κατασκευαστής έχει δώσει το δικό του όνομα στο σύστημα σταθεροποίησης στους φακούς που έχει αναπτύξει. Τα πιο γνωστά συστήματα σταθεροποίησης σας τα αναφέρω εδώ.

Canon – Image Stabilization (IS)

Nikon – Vibration Reduction (VR)

Sigma – Optical Stabilization (OS)

Tamron – Vibration Compensation (VC)

Panasonic – Mega Optical Image Stabilization (Mega O.I.S.)

Pentax – Shake Reduction (SR)

Επιπλέον παραμετροποίηση στο σύστημα VR της Nikon

Τα συστήματα σταθεροποίησης μας προσφέρουν θεωρητικά την δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε πιο αργές ταχύτητες από τις ταχύτητες ασφαλείας για λήψεις στο χέρι. Ανάλογα με την γενιά των συστημάτων σταθεροποίησης οι εταιρείες μιλάνε για 2-4 στοπ διαφορά σε σχέση με τους φακούς που δεν έχουν σταθεροποίηση. Όντως τα συστήματα σταθεροποίησης στους φακούς έχουν αποδείξει την αξία τους μέσα στα χρόνια ειδικά τώρα την εποχή της ψηφιακής φωτογραφίας. Βέβαια η τάση στους κατασκευαστές φωτογραφικών μηχανών είναι πλέον τα συστήματα σταθεροποίησης να βρίσκονται μέσα στα σώματα των μηχανών και όχι στους φακούς και πιστεύω ότι εκεί θα συνεχίσουμε να βλέπουμε την εξέλιξη. Σε κάθε περίπτωση τα συστήματα σταθεροποίησης στους φακούς υπάρχουν και μας συνοδεύουν στην φωτογραφική μας ζωή και έχουμε την επιλογή να τα χρησιμοποιούμε ή όχι. Σίγουρα πρέπει να τα απενεργοποιούμε όταν χρησιμοποιούμε τριπόδι και όταν ο φωτογραφικός εξοπλισμός μας ταξιδεύει χωρίς να τον χρησιμοποιούμε.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Ευκρίνεια – Οξύτητα στην Ψηφιακή Φωτογραφία

Sharpness στην Φωτογραφία

Μια σπουδαία παράμετρος για τις ψηφιακές φωτογραφίες είναι το πόσο ευκρινείς είναι. Η αλήθεια είναι ότι όσο και να ρυθμίσουμε την ευκρίνεια κατά την στιγμή της λήψης ο καλύτερος έλεγχος γίνεται κατά την διάρκεια της επεξεργασίας. Οι ψηφιακές φωτογραφίες πάσχουν από άποψη ευκρίνειας. Για λόγους κατασκευής του ψηφιακού αισθητήρα που δεν έχει νόημα να επεκταθούμε τώρα. Στα προγράμματα επεξεργασίας έχουμε διάφορα εργαλεία που μας βοηθούν να βελτιώσουμε την ευκρίνεια θα τα βρείτε κάτω από τον γενικό τίτλο Sharpen.

Ένα από τα καλύτερα που εμένα μου θυμίζει τα αποτελέσματα που είχαμε την εποχή του φιλμ με τους εμφανιστές αύξησης της οξύτητας είναι το εργαλείο Unsharp Mask. Όσο αφορά την ρύθμιση της ευκρίνειας πρέπει να θυμάστε ότι πρέπει να είναι διαφορετική για φωτογραφίες που θα παρουσιαστούν σε οθόνες και διαφορετική για φωτογραφίες που πρόκειται να εκτυπωθούν.

Ένα από τα καλύτερα εργαλεία για τον έλεγχο της ευκρίνειας, το Unsharp Mask

Στις περισσότερες ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές υπάρχει η δυνατότητα να αυξήσετε την ευκρίνεια την στιγμή της λήψης, αλλά το αποτέλεσμα δεν είναι τόσο καλό όπως όταν τα κάνετε σε δεύτερο χρόνο σε κάποιο πρόγραμμα επεξεργασίας.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Φωτογραφία την μπλε ώρα (Blue Hour)

Η μπλε ώρα στην Φωτογραφία

Μπλε ονομάζουμε την ώρα πριν από την ανατολή του Ήλιου και την ώρα (μπορεί και να μην είναι ολόκληρη ώρα), αμέσως μετά το ηλιοβασίλεμα. Το χαρακτηριστικό αυτής της φωτογραφικής ώρας είναι ότι ο ουρανός παίρνει μια χαρακτηριστική μπλε απόχρωση που δίνει και το χαρακτηριστικό όνομα στην συγκεκριμένη ώρα.

Η μπλε ώρα είναι η ιδανικότερη ώρα για να φωτογραφίσει κανείς τοπία πόλης στα οποία θέλει να συμπεριλάβει τον τεχνητό φωτισμό σε συνδυασμό με τον φυσικό. Γιατί είναι οι μοναδικές στιγμές κατά τις οποίες το φυσικό φως είναι τόσο πεσμένο και απαλό που μπορεί εύκολα να συνδυαστεί στην ίδια φωτογραφία με το τεχνητό φως των οχημάτων, των σπιτιών και των δημόσιων κτιρίων.

Το μπλε χρώμα που παίρνει ο ουρανός κατά την διάρκεια της μπλε ώρας ποικίλει από ανοιχτό μπλε μέχρι σκούρο μωβ. Γενικά μπορεί να πάρει όλες τις μπλε και κοντινές αποχρώσεις. Αυτό εξαρτάται κυρίως από το είδος του τεχνητού φωτισμού που θέλουν να φωτογραφίσουμε και τους χρόνους έκθεσης που θα χρησιμοποιήσουμε.

Ο κανόνας του 16 στην Φωτογραφία

O κανόνας του 16 χωρίς φωτόμετρο

Για κάποιους από εμάς τους παλιούς φωτογράφους που ξεκινήσαμε με φωτογραφικές μηχανές που δεν διέθεταν φωτόμετρο ή με φωτογραφικές μηχανές που το φωτόμετρο τους δεν ήταν ιδιαίτερα αξιόπιστα, η πιο σημαντική φωτογραφική γνώση ήταν ο κανόνας του 16. Ο κανόνας του 16 υπήρξε ιδιαίτερα σημαντικός και για τις περιπτώσεις που όπως όλοι ξέρουμε το όποιο φωτόμετρο μπορεί να κάνει λάθος. Έτσι κι αλλιώς τα διαθέσιμα φωτόμετρα εκείνη την εποχή ήταν κάποια φωτόμετρα σεληνίου ή καδμίου. Στην καλύτερη περίπτωση τα ενσωματωμένα φωτόμετρα τότε, αν ήταν σωστά καλιμπραρισμένα ήταν φωτόμετρα κεντροβαρή.

O κανόνας του 16 σε μπλουζάκι

Τι μας λέει όμως ο κανόνας του 16; Πολύ απλά ο κανόνας του 16 μας λέει σε μια σειρά φωτιστικών συνθηκών σε φως ημέρας τι συνδυασμούς ευαισθησίας, ταχύτητας φωτοφράκτη και διαφραγμάτων μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε. Ο πρώτος και κύριος κανόνας μας αναφέρει ότι σε μια πλήρως ηλιόλουστη μέρα αν χρησιμοποιήσουμε ταχύτητα φωτοφράχτη κοντά ή ίδια με την ευαισθησία σε ISO τότε με διάφραγμα f16 η φωτογραφία θα βγει σωστά φωτισμένη. Για αυτό ονομάστηκε και κανόνας του 16. Βλέπουμε παρακάτω τον κανόνα του 16 όπως παρουσιάζονταν παλιότερα σε κάποιες από τις συσκευασίες των φιλμ.

Ο κανόνας του 16 σε συσκευασία φιλμ της Kodak

Ισχύει όμως σήμερα ο κανόνας του 16; φυσικά και ισχύει. Τον έχουμε ανάγκη; Όχι ιδιαίτερα καθώς η ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές έχουν κι άλλες επιλογές για το ενσωματωμένο τους φωτόμετρο εκτός από την κεντροβαρή ή μέσου όρου επιλογή μέτρησης. Κυρίως έχουν την σημειακή επιλογή (Spot) και με αυτή μπορούμε να κάνουμε φωτομετρήσεις με ακρίβεια. Όμως με την πρόσθετη ευκολία που έχουμε στις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές να ρυθμίζουμε την ευαισθησία αυτός ο κανόνας επεκτείνεται μέχρι και τις πιο γρήγορες ταχύτητες φωτοφράκτη της μηχανής μας ISO 8000 – Ταχύτητα 1/8000 – f16. Οπότε χρησιμοποιώντας τους υπολογισμούς της αμοιβαιότητας μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε άπειρους συνδυασμούς ευαισθησίας, ταχύτητας και διαφράγματος.

O κανόνας του 16 σε συσκευασία φιλμ της ORWO

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Τεχνική Panning

Τεχνική Panning στην φωτογραφία

Η τεχνική Panning είναι μια από τις παλιότερες φωτογραφικές τεχνικές με κίνηση της μηχανής και μας έχει έρθει προίκα από την εποχή του φιλμ. Σαν τεχνική τα παλιότερα χρόνια είχε χρησιμοποιηθεί κυρίως για εντυπωσιακές φωτογραφίες από τον μηχανοκίνητο αθλητισμό. Η βασική λογική στην φωτογραφική τεχνική του Panning είναι ότι φωτογράφος  με αργή  ταχύτητα  στην φωτογραφική του μηχανή προσπαθεί να διατηρήσει κουνώντας την μηχανή κατά την διάρκεια της λήψης σε μια σταθερή θέση μέσα στο κάδρο του ένα κινούμενο όχημα-άνθρωπο-ζώο με αποτέλεσμα αυτό παρότι κινείται να καταγραφεί σχετικά ακίνητο, ενώ εξαιτίας της αργής ταχύτητας και της κίνησης της μηχανής, το φόντο γενικά ότι είναι ακίνητο στην φωτογραφία μας να καταγραφεί σαν κουνημένο.

Αυτή η πολύ ενδιαφέρουσα φωτογραφική τεχνική του panning χρειάζεται πρώτα από όλα αργή ταχύτητα. Πόσο; Αυτό εξαρτάται από την εστιακή απόσταση του φακού που θα χρησιμοποιήσουμε και από την απόσταση που βρισκόμαστε σε σχέση με το κινούμενο αντικείμενο. Ταχύτητες 1/8, 1/15 και 1/30 δίνουν γενικά ικανοποιητικά αποτελέσματα. Για να έχετε ακόμη πιο καλά αποτελέσματα στις φωτογραφίες σας, αφού πρακτικά τις θέλετε κουνημένες απενεργοποιήστε όλες τις ρυθμίσεις σταθεροποίησης στους φακούς ή στις μηχανές. Διαβάζω δεκάδες άρθρα που προτείνουν την προτεραιότητα ταχύτητας (S , Tv) σαν την ιδανικότερη επιλογή λήψης στην μηχανή. Εγώ σαν προτείνω την εντελώς χειροκίνητη Μ. Δεν έχει νόημα να παραθέσω επιχειρήματα. Όποιος έχει φωτογραφίσει έστω και μια φορά επιχειρώντας να κάνει Panning καταλαβαίνει το γιατί.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό σε αυτή την τεχνική είναι ότι πρέπει να τοποθετήσετε την μηχανή σας στην χειροκίνητη εστίαση. Η κίνηση σας κατά την διάρκεια της λήψης είναι αρκετά γρήγορη και μπορεί η μηχανή να μην καταφέρει να εστιάσει. Έτσι η χειροκίνητη εστίαση σε ζώνες είναι η καλύτερη περίπτωση που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε. Προεστιάστε στην περιοχή που υπολογίζετε ότι θα περάσει το κινούμενο αντικείμενο την στιγμή που θα το φωτογραφίσετε. Αυτές οι ρυθμίσεις είναι αρκετές για ένα πετυχημένο Panning. Από εκεί και πέρα όλα εξαρτώνται από τον τρόπο που θα εφαρμόσει την τεχνική ο φωτογράφος και πόσο ομαλή θα είναι η κίνηση του κατά την διάρκεια της λήψης.

Όλη η ουσία στο Panning είναι ο πειραματισμός καθώς αποτυχημένα Panning μπορεί να είναι ενδιαφέρουσες φωτογραφίες

Για να τραβήξω ένα Panning ακολουθώ το κινούμενο αντικείμενο με την μηχανή μου προσπαθώντας να το διατηρήσω σε σταθερή περιοχή μέσα στο κάδρο μου. Ενώ κάνω αυτή την κίνηση με την μηχανή πατάω το κουμπί προσπαθώντας να μη σταματήσω την κίνηση της μηχανής που είναι η φυσική τάση του φωτογράφου την στιγμή που πατάει το κουμπί. Δηλαδή δεν πρέπει να σταθεροποιήσω την μηχανή. αλλά τη στιγμή που πατάω το κουμπί και η μηχανή ξεκινάει να τραβάει με την αργή της ταχύτητα, να συνεχίσω την κίνηση. Μια παραλλαγή του Panning είναι όταν τραβάω από ένα επίσης κινούμενο όχημα που πρέπει να διατηρεί όμως όσο το δυνατόν την ταχύτητα του και την πορεία της κίνησης του ίδια με το θέμα μου. Γενικά το Panning μπορεί να δώσει ενδιαφέρουσες φωτογραφίες και μερικές φορές το αποτέλεσμα μπορεί να σας εκπλήξει. Αυτό που χρειάζεται είναι όρεξη για δοκιμές και πειραματισμό.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Φακοί εσωτερικής εστίασης

Φακοί τύπου Internal Focus (IF)

Για πάρα πολλές δεκαετίες από το ξεκίνημα της φωτογραφίας η εστίαση των φακών γινόταν με περιστροφή και επέκταση ενός μεγάλου τμήματος του φακού συνήθως του μπροστινού του  τμήματος. Αυτό έφερε διάφορα προβλήματα ειδικά τα πιο πρόσφατα χρόνια. Έτσι όταν παρουσιάστηκαν φακοί που η εστίαση γίνονταν εσωτερικά αυτό έφερε μεγάλες αλλαγές και ευκολία για τον φωτογράφο. Στους φωτογραφικούς φακούς τύπου εσωτερικής εστίασης (internal focus -IF), η εστίαση γίνεται με την κίνηση τμημάτων των εσωτερικών στοιχείων του φακού και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην επηρεάζεται το εξωτερικό σχήμα του φακού. Δεν αυξάνει δηλαδή το μήκος του ενώ απουσιάζει πλήρως και η αναγκαία περιστροφή.

Φακός με μηχανισμό εσωτερικής εστίασης

Αυτή η μοντέρνα σχεδίαση των φωτογραφικών φακών έχει πολλά πλεονεκτήματα και έτσι όλο και περισσότερες εταιρείες που κατασκευάζουν φακού την ακολουθούν στην σχεδίαση τους. Σας αναφέρω μερικά από τα πλεονεκτήματα αυτά.

Πιο μαζεμένο μέγεθος και πιο ελαφριά συνολικά κατασκευή

Μιας και κινείται μικρότερο τμήμα του φακού και χωρίς περιστροφές η αυτόματη εστίαση γίνεται ταχύτερα

Φίλτρα όπως το πολωτικό δεν αλλάζει τα χαρακτηριστικά που έχει επιλέξει ο φωτογράφος γιατί δεν υπάρχει περιστροφή του μπροστινού τμήματος του φακού

Τα σκίαστρα (παρασολέιγ) που έχουν σχήμα λουλουδιού παραμένουν πάντα στη σωστή θέση χωρίς την πιθανότητα βινιεταρίσματος

Στους φακούς μάκρο που διαθέτουν αυτή την εσωτερική εστίασ, ο φακός κατά την εστίαση δεν επεκτείνεται προς το θέμα. Έτσι δεν δημιουργούνται πιθανών ανεπιθύμητες σκιές.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397.

Υπερεστιακή Απόσταση

Υπερεστιακό σημείο εστίασης

Υπερεστιακή απόσταση στην φωτογραφία (Hyperfocal Distance) ονομάζουμε την απόσταση στην οποία εστιάζουμε για να έχουμε το μέγιστο βάθος πεδίου για το δεδομένο διάφραγμα κάθε φορά. Η ίδια απόσταση ονομάζεται και υπερεστιακό σημείο με την έννοια ότι είναι το σημείο μέσα στην φωτογραφία μας στο οποίο εστιάζουμε για να πετύχουμε το μέγιστο βάθος πεδίου.

Φωτογραφικός φακός που διαθέτει και αποστασιόμετρο αλλά και ενδείξεις βάθους πεδίου σε σχέση με το διάφραγμα

Η υπερεστιακή απόσταση εκμεταλλεύεται δύο πράγματα. Το πρώτο είναι ότι το φωτογραφικό άπειρο των φωτογραφικών φακών δεν είναι πραγματικά άπειρο και δεύτερον ότι το κλείσιμο του διαφράγματος μεγαλώνει το βάθος πεδίου. Έτσι είναι δυνατόν όλη την περιοχή του βάθος πεδίου να την μετατοπίσουμε ώστε να καλύπτει το φωτογραφικό άπειρο και έτσι αντί να εστιάσουμε στο αντικείμενο που πραγματικά μας ενδιαφέρει, να εστιάσουμε σε ένα άλλο σημείο που όμως με το βάθος πεδίου που θα έχουμε θα έχουμε και εστιασμένο το θέμα μας και εστιασμένο το φωτογραφικό άπειρο ( όλες τις μακρινές αποστάσεις). Σε αυτή την περίπτωση το βάθος πεδίου μας επεκτείνεται μέχρι το πιο κοντινό σημείο που είναι δυνατό.

Σκίτσο που εξηγεί τα της υπερεστιακής απόστασης

Στους παλιότερους φακούς ήταν εύκολο να βρούμε την υπερεστιακή απόσταση γιατί διέθεταν και αποστασιόμετρο αλλά και ενδείξεις του βάθους πεδίου σε σχέση με το διάφραγμα. Παρόλη την ευκολία και την παλιά εποχή υπήρχαν διαθέσιμοι πίνακες που μας βοηθούσαν να βρούμε την υπερεστιακή απόσταση σε σχέση με την εστιακή απόσταση του φακού και το διάφραγμα. Αυτούς τους πίνακες τους είχαμε τυπωμένους μαζί στην φωτογραφική μας τσάντα ειδικά όσοι φωτογράφοι ασχολούμασταν με την φωτογραφία τοπίου, μιας και σε αυτό το είδος φωτογραφίας είναι που συνήθως χρειαζόμαστε μεγάλο βάθος πεδίου.

Πίνακας υπερεστιακής απόστασης σε σχέση με το διάφραγμα και την εστιακή απόσταση

 Βέβαια σήμερα έχουν αναπτυχθεί ειδικές εφαρμογές για το κινητό τηλέφωνο που μπορεί κάποιος να τα υπολογίσει όλα αυτά, δηλαδή το βάθος πεδίου και την υπερεστιακή απόσταση με ακρίβεια χωρίς να χρειάζεται να κουβαλάει μαζί του τυπωμένους πίνακες. Αρκεί να κάνετε αναζήτηση για εφαρμογές με τις λέξεις κλειδιά DoF (Depth of Field) και Hyperfocal Distance ή Hyperfocal Point.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397.

Φωτογραφική έκθεση

Η Έκθεση στην Φωτογραφία

Φωτογραφική έκθεση ονομάζουμε την οποιαδήποτε έκθεση φωτοευαίσθητου υλικού, στο φως. Στην περίπτωση μας βέβαια την έκθεση στο φως του ψηφιακού αισθητήρα. Δηλαδή φωτογραφική έκθεση είναι η διαδικασία κατά την οποία εκθέτουμε τον ψηφιακό αισθητήρα στο φως και σαν αποτέλεσμα έχουν την δημιουργία μιας ψηφιακής φωτογραφίας. Υπάρχει μια σύγχυση στην ελληνική γλώσσα όσο αφορά τον όρο φωτογραφική έκθεση μιας και αρκετές φορές όταν την ακούμε ή την διαβάζουμε σημαίνει την παρουσίαση κάποιων φωτογραφιών στο κοινό. Στα ελληνικά μιας και η παρουσίαση των φωτογραφιών μας στο κοινό πάλι είναι έκθεση, αυτό ονομάζεται έκθεση φωτογραφίας, όπως αντίστοιχα έκθεση ζωγραφικής κλπ.

Πίνακας τιμών αξίας έκθεσης (ΕV) και τιμών ταχυτήτων και διαφραγμάτων

Την φωτογραφική έκθεση την μετράμε σε lux/sec, ενώ στην πορεία έχουμε δημιουργήσει ένα απλούστερο σύστημα μονάδων για την μετράμε σε EV (Exposure Value – Αξία Έκθεσης). Η Αξίας Έκθεσης σαν μονάδα που μπορεί να μας υποδείξει την φωτεινότητα των σκηνών αλλά και την φωτεινότητα των ρυθμίσεων στις μηχανές μας είναι το σημαντικότερο εργαλείο για τους διάφορους υπολογισμούς στην φωτογραφική έκθεση και μας πάντα δείχνει συνδυασμούς ταχύτητας φωτοφράχτη και διαφράγματος για δεδομένη ρύθμιση ευαισθησίας σε ISO ώστε να πετύχουμε το καλύτερο φωτογραφικό αποτέλεσμα, την καλύτερη φωτογραφική έκθεση.

Υπερέκθεση-Υποέκθεση

Όταν η φωτογραφική έκθεση δεν δημιουργεί σωστά φωτισμένες φωτογραφίες αλλά το αποτέλεσμα είναι σκοτεινό η έκθεση ονομάζεται υποέκθεση και η αντίστοιχη φωτογραφία υποεκτεθημένη. Όταν πάλι η φωτογραφία μας είναι πιο φωτεινή από το κανονικό τότε η έκθεση ονομάζεται υπερέκθεση και η φωτογραφία υπερεκτεθημένη.

Διαδοχική υπέρ-υποέκθεση – Bracketing

Όταν δεν μπορούμε να κρίνουμε με βεβαιότητα το φωτογραφικό αποτέλεσμα μπορούμε να ακολουθήσουμε την τεχνική κατά την οποία τραβάμε διαδοχικές φωτογραφίες από το ίδιο θέμα με διαφορετικές ρυθμίσεις της φωτογραφικής μηχανής, αυτό έχει σαν αποτέλεσμα έναν αριθμό από φωτογραφίες υποεκτεθημένες και υπερκεκτεθημένες που ελπίζουμε ότι κάποια ανάμεσα τους θα είναι η σωστή. Το Bracketing είναι πολύ βοηθητικό εργαλείο, τόσο ώστε οι περισσότερες φωτογραφικές μηχανές να το διαθέτουν σαν ξεχωριστή ρύθμιση.

Έκθεση μακράς διάρκειας – Παρατεταμένη Έκθεση

Με αυτούς τους όρους αποδίδουμε συνήθως τον όρο Long Exposure που σημαίνει την έκθεση μεγάλης διάρκειας στην οποία ο φωτογράφος χρησιμοποιεί μεγάλους χρόνους έκθεσης που ρυθμίζονται είτε από την μηχανή, είτε από τον φωτογράφο με τις ρυθμίσεις της μηχανής B (Bulb) ή Τ (Time). Για την Έκθεση Μακράς διάρκειας θα σας γράψω περισσότερα όταν αναφερθώ στα φίλτρα ουδέτερης πυκνότητας.

Διπλοέκθεση ή Πολλαπλή Έκθεση

Είναι όροι που δηλώνουν την παρουσίαση δύο ή περισσότερων λήψεων ενωμένων στην ίδια φωτογραφία με μερική επικάλυψη. Επειδή και η τυχαία παράθεση την στιγμή της λήψης, αλλά και η εκ των υστέρων παράθεση σε κάποιο πρόγραμμα επεξεργασίας παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, μπορούν και τα δυο να γίνουν στις περισσότερες φωτογραφικές μηχανές είτε σαν ρύθμιση την στιγμή της λήψης, είτε σαν δυνατότητα στο μενού επεξεργασίας για την ένωση δύο η περισσότερων φωτογραφιών μετά την λήψη τους.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Οι κάρτες μνήμης των φωτογραφικών μηχανών

Κάρτες μνήμης της ψηφιακής φωτογραφικής μηχανής

Οι κάρτες μνήμης είναι πολύ σημαντικές την εποχή της ψηφιακής φωτογραφίας γιατί είναι τα φορητά μέσα στα οποία καταγράφουμε τις ψηφιακές φωτογραφίες. Υπάρχουν πολλών ειδών κάρτες μνήμης και για αυτό σας κάνω αυτή την μικρή παρουσίαση αυτών των τύπων που συνηθέστερα συναντάμε να χρησιμοποιούνται στις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές.

Κάρτες μνήμης CompactFlash (CF)

Δημιουργημένες από την εταιρεία SanDisk το 1994 υπήρξαν οι δημοφιλέστερες κάρτες μνήμης για ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές. Ακόμη απολαμβάνουν υψηλή δημοτικότητα καθώς αρκετά μοντέλα τις χρησιμοποιούν, παρόλο που σαν στάνταρ έχουν επικρατήσει οι κάρτες SD.

Οι στάνταρ κάρτες μνήμης για μηχανές και κινητά τηλέφωνα προς το παρόν

Κάρτες μνήμης SD (Secure Digital)

Eίναι στις μέρες μας το στάνταρ της βιομηχανίας. Μια κάρτα μνήμης που αναπτύχθηκε από την κοινοπραξία των SanDisk, Matsushita και Toshiba το 1999 και συνεχίστηκε η ανάπτυξη και η εξέλιξη της όλα τα επόμενα χρόνια. Τα χρόνια 2006-2008 είχαμε τις εκδόσεις SDHC and SDIO ενώ το 2009 την έκδοση SDXC που υποστηρίζει χωρητικότητα μέχρι 2ΤΒ και ταχύτητες εγγραφής μέχρι 300 MB/s.

Κάρτες μνήμης microSD

Οι κάρτες μνήμης microSD παρουσιάστηκαν το 2004-2005 από την SanDisk σαν κάρτα μνήμης ιδανική για τα κινητά τηλέφωνα και υιοθετήθηκαν από τις υπόλοιπες εταιρείες. Μάλιστα τις περισσότερες φορές συνοδεύονται από έναν αντάπτορα που τις κάνει συμβατές με τις συσκευές που δέχονται κανονικές SD. Γενικά μην τις χρησιμοποιείται στις φωτογραφικές μηχανές σας με αντάπτορα, αφήστε τις στα κινητά.

Κάρτα μνήμης XQD της Sony, reader XQD της Nikon

Κάρτες μνήμης XQD

Μια κάρτα μνήμης με εξαιρετικές προδιαγραφές ανακοινώθηκε το 2010 από τις SanDisk, Sony και Nikon. Το 2012 η Sony ανακοίνωσε την κατασκευή μιας κάρτας με ταχύτητα εγγραφής 1 GB/s. Παρόλο που η Nikon υποστήριξε αυτό το φορμά με πάρα πολλά μοντέλα να δέχονται αυτές τις κάρτες (Nikon D4, Nikon D4s, Nikon D5, Nikon D850, Nikon D500 και οι mirrorless Nikon Z6 & Nikon Z7). Μάλλον δεν βλέπω να επικρατεί σαν η στάνταρ γρήγορη κάρτα αλλά θα την διαδεχθεί ο τύπος CFexpress.

Κάρτα μνήμης CFexpress

Στις 7 Σπετεμβρίου του 2016 η CompactFlash Association (CFA) ανακοίνωσε την νέα μορφή κάρτας μνήμηας CFexpress με πολύ προωθημένα χαρακτηριστικά ( μόνο η ταχύτητα εγγραφής 4 GB/s στις CFexpress, 2.0 φτάνει). Όμως ακόμη δεν έχουν κατασκευαστεί μηχανές να την δέχονται. Πιστεύω ότι είναι το μέλλον αλλά ίσως αργήσουμε να το δούμε.

Αυτή ήταν μια σύντομη παρουσίαση για τις κάρτες μνήμης. Συμπερσματικά οι κάρτες μνήμης έχουν 2 κύρια χαρακτηριστικά την χωρητικότητα και την ταχύτητα εγγραφής. Αργότερα θα ακολουθήσουν αναλυτικά άρθρα για κάθε τύπο κάρτας μνήμης. Και μην ξεχνάτε! Σημαντική υπεμθύμιση για τις κάρτες μνήμης στις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές. Πάντα κάνουμε διαμόρφωση της κάρτας μνήμης μόνο μέσα στη φωτογραφική μηχανή όταν έχουμε μεταφέρει τις φωτογραφίες μας!

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis