Το 1887 από τον William F. Folmer και τον William E. Schwing ιδρύθηκε ένα μικρό εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλου με σκοπό να κατασκευάζει  διάφορα φωτιστικά υγραερίου  αλλά και ποδήλατα. Μιας και ο φωτισμός με το υγραέριο αντικαταστήθηκε σιγά-σιγά από τον ηλεκτρισμό, η τεχνογνωσία τους  οδήγησε και στην κατασκευή φωτογραφικών μηχανών. Αυτή η μεταλλουργία έμελλε να παίξει σημαντικό ρόλο στην φωτογραφία του πρώτου μισού του 20ου αιώνα καθώς κατασκεύαζε την φωτογραφική μηχανή που προτιμούσαν οι περισσότεροι φωτορεπόρτερ μέχρι την επικράτηση των Νikon F την δεκαετία του 60 και  Nikon F2 την δεκαετία του 70′. Ήταν η υπέροχη Graflex.

Η πρώτη Graflex βγήκε στην αγορά το 1899 και  έκανε μεγάλη επιτυχία, τόσο μεγάλη που τράβηξε την προσοχή της Kodak που αμέσως αγόρασε την Folmer and Schwing Manufacturing Company το 1905 και την μετονόμασε σε Graflex. Κάτω  από την διοίκηση την Kodak σχεδιάστηκαν όλα τα επιτυχημένα μοντέλα για τους φωτορεπόρτερ που έκαναν την εταιρεία διάσημη. Το 1926 εξαιτίας ενός αντιμονοπωλιακού νόμου η Kodak αναγκάστηκε να πουλήσει την εταιρεία που συνέχισε αυτόνομα την πορεία της σαν Graflex Inc. μέχρι το 1958 που άρχισε η πτωτική της πορεία. Μετά από διάφορες εξαγορές και συγχωνεύσεις έγινε τμήμα της Singer μέχρι το 1973 που διαλύθηκε και τον εξοπλισμό της τον αγόρασε η TOYO.

Το πιο πετυχημένο μοντέλο ήταν η Speed Graphic που παράγονταν με διάφορες βελτιώσεις από το 1912 μέχρι το 1973. Οι Graflex ήταν μηχανές μεγάλου φορμά και έπαιρναν διάφορα μεγέθη φιλμ με τα πιο δημοφιλή να είναι το 6,5Χ9 και το 10Χ12,5. Με τόσο μεγάλο μέγεθος φιλμ και τους εξαιρετικούς φακούς από κάμερες στούντιο που φόραγαν, τραβούσαν φωτογραφίες εξαιρετικής ποιότητας και για αυτό είχαν κερδίσει την προτίμηση των φωτορεπόρτερ. Οι Graflex ενώ ήταν μηχανές μεγάλου φορμά είχαν φωτοφράχτη εστιακού επιπέδου, ενώ όταν οι φωτογράφοι χρησιμοποιούσαν φακούς με διαφραγματικό φωτοφράχτη, τοποθετούσαν την ταχύτητα της μηχανής στο T.

Ενώ η ποιότητα τους ήταν εξαιρετική η χρήση της φωτογραφικής μηχανής ήταν ιδιαίτερα κοπιαστική και χρονοβόρα. Σαν παιχνίδι έχω τραβήξει με μηχανές Graflex που έπεσαν στα χέρια μου την δεκαετία του 80΄ και έχω τεράστιο θαυμασμό για τους φωτογράφους που για πάνω από 50 χρόνια έκαναν φωτορεπορτάζ με αυτές τις αργές μηχανές. Η κραυγή “Άλλη μια” ή “Μια ακόμη”,  για όσους δεν προλάβαιναν να φωτογραφίσουν το θέμα τους ήταν από τις πιο συνηθισμένες εκείνη την εποχή και είναι γνωστό το ανέκδοτο του Προέδρου των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν, που είχε παρουσιάσει τους διαπιστευμένους φωτογράφους στον Λευκό Οίκο  σαν  μέλη του “Just One More Club”.

O Arthur (Usher) Fellig με το ψευδώνυμο Weegee, είναι ο πιο γνωστός φωτογράφος που χρησιμοποιούσε Graflex σε όλη την καριέρα του

Η παρουσία της Graflex  έχει σημαδέψει μια ολόκληρη περίοδο της φωτογραφίας και θα την θυμόμαστε πάντα χάρη στις ασπρόμαυρες αμερικάνικες ταινίες. Όπου και να  εμφανίζεται φωτορεπόρτερ, κρατάει πάντα  στα χέρια του μια Graflex. Με την χαρακτηριστική κίνηση των φωτογράφων για την  αλλαγή του επίπεδου φορέα,  το φόρτωμα του φιλμ και το τράβηγμα της ασφάλειας και φυσικά τις φλασόλαμπες μιας χρήσης για τα φορητά φλας που χρησιμοποιούσαν μαζί με τις Graflex.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis