Οι τρυπημένες φωτογραφίες του Farm Security Administration

Οι φωτογραφίες του φωτογραφικού τμήματος του FSA από το 1935-1944 που κατέγραψαν μια δύσκολη περίοδο της αμερικάνικης ιστορίας την εποχή της μεγάλης ύφεσης, είναι ένα πολύ σημαντικό φωτογραφικό ντοκουμέντο που έχει πάρει ποια τη θέση του στην ιστορία της φωτογραφίας και θεωρούνται σήμερα εθνικός θησαυρός των ΗΠΑ. Σημαντικό ρόλο σε αυτό έπαιξαν οι σπουδαίοι φωτογράφοι που συνεργάστηκαν κατά διαστήματα με τον οργανισμό. Ας θυμηθούμε μερικά από τα σπουδαία αυτά  ονόματα της φωτογραφίας με την σειρά που προσλήφθηκαν Arthur Rothstein, Theo Jung, Ben Shahn, Walker Evans, Dorothea Lange, Carl Mydans, Russell Lee, Marion Post Wolcott, Jack Delano, John Vachon και John Collier.

Όμως αυτά είναι τα γνωστά. Αυτό που είναι σχετικά άγνωστο είναι το πόσο δικτατορικά διοικούσε το φωτογραφικό τμήμα και πόσο συχνά είχε προστριβές με τους φωτογράφους ο διευθυντής του Roy Stryker. Μια από τις πρακτικές του που είχαν αυτός και οι βοηθοί του, ήταν να τρυπάνε τα αρνητικά που δεν τους άρεσαν με περφορατέρ (διακορευτή εγγράφων). Αρκετές φορές στα περιθώρια των αρνητικών αλλά και χιλιάδες φορές επάνω στο περιεχόμενο, επάνω στα πρόσωπα που απεικονίζονται.  Αυτή η συνήθεια κράτησε τα 4 πρώτα χρόνια μέχρι το 1939 και σταμάτησε μετά από τις έντονες διαμαρτυρίες των φωτογράφων.

Κανείς από τους φωτογράφους που συνεργάστηκαν με τον FSA δεν γλύτωσε από αυτή την πρακτική. Ούτε η Dorothea Lange ή ο Walker Evans. Κι αν εμείς έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τις  φωτογραφίες που έχουν γίνει διάσημες από εκείνη την περίοδο είναι γιατί ποτέ φυσικά δεν μας έχουν δείξει εκείνες τις άλλες, τις τρυπημένες. Αλλά κι αυτές  είναι το ίδιο σπουδαίες και σημαντικές. Όπως έχει πει και ο Ben Shahn  σε μια συνέντευξή του “ο Roy ήταν λίγο δικτατορικός στις επιλογές του  και κατέστρεψε ένα μεγάλο αριθμό από τις φωτογραφίες μου, κάτι που σταμάτησε να το κάνει αργότερα.  Συνήθιζε να τρυπάει τα αρνητικά.  Μερικά από αυτά ήταν απίστευτα πολύτιμα”.

Ο Roy Stryker δεν είχε καθορίσει κάποια σαφή κριτήρια ή μεθοδολογία για τις φωτογραφίες που τρυπούσε.  Ίσως μια εικόνα ήταν περιττή για εκείνον και τους βοηθούς του.  Ίσως ο φωτογράφος να μην είχε καταφέρει να μεταφέρει αυτό που είχε εκείνος στο μυαλό του ότι έπρεπε να κάνει το φωτογραφικό τμήμα.  Ίσως  ο Stryker να ήθελε να πιέσει τους φωτογράφους του να είναι πιο  προσεκτικοί ή ίσως απλά να ήταν σε κακή διάθεση.  Η ουσία είναι ότι  στα αρχεία της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου βρίσκονται και αυτές οι χιλιάδες  άγνωστες τρυπημένες φωτογραφίες, μαζί με τις διάσημες  εικόνες που κατάφεραν να ξεφύγουν από το  διατρητικό του  Stryker.