Category Archives: Γυναίκες Φωτογράφοι

Alice Springs Φωτογράφος

June Browne – June Brunell – June Newton

Δεν με ευχαριστεί είναι η αλήθεια να κάνω μια ανάρτηση εξαιτίας κάποιου θανάτου, αλλά το προτιμώ από το να μην υπάρχει καθόλου αναφορά στο όνομα της σε ένα φωτογραφικό blog . Το ίδιο ισχύει για την φωτογράφο Alice Springs που πέθανε στις 9 Απριλίου του 2021.  Δεν είμαι σίγουρος αν θα μείνει στην ιστορία για το φωτογραφικό της έργο ή επειδή για 57 χρόνια ήταν η σύντροφος,  σύμβουλος, μάνατζερ και επιμελήτρια του έργου του συζύγου της , διάσημου φωτογράφου Helmut Newton.

Αυτοπορταίτο της  Alice Springs

Η  Alice Springs γεννήθηκε το 1923 στη Μελβούρνη  της Αυστραλίας με το όνομα June Browne. Όταν ξεκίνησε καριέρα ηθοποιού άλλαξε το όνομα της σε June Brunell,  λόγω συνωνυμίας με μια άλλη ηθοποιό στην Αυστραλία την ίδια περίοδο. Το 1947 γνώρισε τον  Helmut Newton όταν την χρησιμοποίησε σαν μοντέλο για μια φωτογράφιση και τον επόμενο χρόνο παντρεύτηκαν.  Ακολούθησε το άντρα της όταν του δόθηκε η ευκαιρία για διεθνή καριέρα στο Λονδίνο και στο Παρίσι και ήταν το στήριγμα του λειτουργώντας παράλληλα σαν μάνατζερ του και επιμελήτρια του έργου του. Άρχισε να φωτογραφίζει η ίδια το 1970 με το ψευδώνυμο Alice Springs αντικαθιστώντας τον Helmut Newton σε μια φωτογράφιση επειδή ήταν άρρωστος. Το 1974 έκανε το πρώτο της εξώφυλλο και το 1978 την πρώτη ατομική της έκθεση με πορτραίτα.

Πορτραίτο του Helmut Newton από την σύζυγο του Alice Springs

Μια ενδιαφέρουσα έκδοση με φωτογραφίες που εικονογραφεί και την σχέση του ζευγαριού με τις φωτογραφίες που τραβούσαν ο ένας τον άλλο, με τα αυτοπορτραίτα αλλά και κάποιες φωτογραφίες άλλων που τράβηξαν μαζί , είναι το HELMUT NEWTON ALICE SPRINGS us and them  από τις εκδόσεις TASCHEN.

us and them  από τις εκδόσεις TASCHEN

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Francesca Woodman Φωτογράφος

Francesca Woodman – Φραντσέσκα Γούντμαν

Η Francesca Woodman γεννήθηκε στις 3 Απριλίου του 1958 στο Ντένβερ του Κολοράντο και πέθανε στις 19 Ιανουαρίου του 1981 βάζοντας τέλος στη ζωή της πηδώντας από ένα παράθυρο κτιρίου στην ανατολική Νέα Υόρκη και αφού είχε ήδη κάνει μια αποτυχημένη προσπάθεια να αυτοκτονήσει το Φθινόπωρο του 1980. Η Francesca Woodman είναι μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση στην ιστορία της φωτογραφίας καθώς πέθανε πολύ μικρή και έτσι δεν είχε προλάβει να αποκτήσει φήμη και αναγνωσιμότητα. Παρόλο που αυτοκτόνησε στα 22 της και δεν είχε προλάβει το έργο της να γίνει γνωστό, αυτό άρχισε να συμβαίνει πολλά χρόνια αργότερα. Κυρίως στις αρχές του 21ου αιώνα.

Η Francesca Woodman τράβηξε το πρώτο της φωτογραφικό αυτοπορτραίτο στα 13 της και από τότε δεν σταμάτησε να φωτογραφίζει. Μιας και οι δύο γονείς της ήταν καλλιτέχνες ήταν λίγο πολύ αναμενόμενη η ενασχόληση της με την τέχνη. Σπούδασε στο Rhode Island School for Design. Ήξερε πολύ καλά ιταλικά καθώς είχε περάσει πολλά καλοκαίρια στην Ιταλία με τους γονείς της και αυτό της έδωσε την δυνατότητα να κάνει μέρος των σπουδών της στην Ρώμη χάρη σε ένα ευρωπαικό πρόγραμμα του RISD. Στην Ρώμη γνώρισε και συναναστράφηκε πολλούς ιταλούς καλλιτέχνες και διανοούμενους.

Τα δύσκολα άρχισαν μετά το τέλος των σπουδών της Francesca Woodman προφανώς όπως μπορεί να συμβεί με τον οποιονδήποτε νέο άνθρωπο που θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με αυτό που αγαπάει και έχει σπουδάσει. Η προσπάθειες της να προσεγγίσει επαγγελματίες φωτογράφους από τον κόσμο της φωτογραφίας μόδας στέλνοντας portfolio με την δουλειά της και βιογραφικά δεν είχαν κανένα απολύτως αποτέλεσμα, ενώ μια ερωτική απογοήτευση προστέθηκε σε αυτές τις απογοητεύσεις. Μια αποτυχημένη προσπάθεια να αυτοκτονήσει ακολούθησε μια δεύτερη τον Ιανουάριο του 1981 που έφερε το τέλος στην σύντομη ζωή της. Το ίδρυμα που έφτιαξαν οι γονείς της στην μνήμη της έχει στην διάθεση του περίπου 10000 αρνητικά. Αλλά από αυτό τον μεγάλο όγκο του έργου της δεν έχουμε δει σε εκδόσεις και εκθέσεις παραπάνω από 150-160 φωτογραφίες και αυτές είναι που έχουν δημιουργήσει την όποια φήμη της.

Οι φωτογραφίες της Woodman είναι κυρίως ασπρόμαυρα αυτοπορτραίτα σε μεσαίο (τετράγωνο( φορμά, παρόλο που έχουμε δει και πορτραίτα άλλων κοριτσιών και αγοριών. Συνήθως σε εγκαταλελειμμένους χώρους με αργές ταχύτητες ίσως και από το λιγοστό φως που υπάρχει συνήθως στο εσωτερικό κτιρίων. Όμως αυτές οι αργές ταχύτητες προσθέτουν στην συνολική σκηνοθεσία των φωτογραφιών της. Σιγά-σιγά μετά την πρώτη έκθεση της που έγινε στα τέλη της δεκαετίας του 80 οι φωτογραφίες της Woodman άρχισαν να κερδίζουν ένα φανατικό κοινό (ανάμεσα τους και μένα) και εντάχθηκαν απολύτως στην πλούσια παράδοση που έχουμε στο γυναικείο αυτοπορτραίτο στην φωτογραφία. Η Woodman πιστεύω ότι αποτελεί μεγάλη πηγή έμπνευσης για όλους τους νέους φωτογράφους που θα έρθουν σε επαφή με το έργο της.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Nelly’s – Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη

Nelly’s – Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη Φωτογράφος

H Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1899 στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας και πέθανε στις 17 Αυγούστου 1998 στην Νέα Σμύρνη. Σουγιουλτζόγλου ήταν το πατρικό της ενώ το Σεραϊδάρη ήταν το επίθετο του άντρας της Άγγελου, αλλά έγινε γνωστή σαν φωτογράφος με την αγγλική υπογραφή της, “Nelly’s”. Η οικογένεια της ήταν εύπορη και παρόλο που ήρθαν πρόσφυγες στην Ελλάδα μετά την μικρασιατική καταστροφή μπόρεσαν να στείλουν εκείνη και τον αδερφό της στην Δρέσδη της Γερμανίας να σπουδάσουν ζωγραφική. Την Έλλη όμως την κέρδισε αμέσως η νέα τέχνη της Φωτογραφίας που την σπούδασε με δασκάλους τον Hugo Erfurth διάσημο πορτρετίστα και τον Franz Fiedler.

Με την επιστροφή της στην Ελλάδα άνοιξε το δικό της στούντιο φωτογραφίας στην οδό Ερμού και αμέσως τα μέλη της υψηλής κοινωνίας της Αθήνας έγιναν πελάτες της, αλλά ταυτόχρονα πρόσφυγας ή ίδια φωτογράφισε και τους πρόσφυγες στην Αθήνα μετά από παραγγελία του ιδρύματος Near East Relief. Φωτογραφίζει τις Δελφικές Εορτές που οργανώνουν η Εύα και ο Άγγελος Σικελιανός. Ταυτόχρονα κάνει τα πορτραίτα σε σημαντικές προσωπικότητες σαν τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Κωστή Παλαμά. Φωτογραφίζει γυμνές πάνω στην Ακρόπολη τις Mona Paeva και Nikolska, με εξαιρετικό αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά και ταυτόχρονα με την δημοσίευση δημιουργία θύελλας αντιδράσεων. Παραδόξως μεγάλο τμήμα του πνευματικού κόσμου τάχτηκε στο πλευρό της. Φωτογράφισε τους Ολυμπιακούς αγώνες του Βερολίνου και με την ευκαιρία έκανε μαθήματα στο στούντιο του Dr. Johanes Herzog στην Βρέμη. Το 1939 με παραγγελία της Ελληνικής Κυβέρνησης διακοσμεί με γιγαντοφωτογραφίες το ελληνικό περίπτερο στην έκθεση της Νέας Υόρκης. Παρουσιάζει πρώτη φορά μαζί πορτραίτα νεοελλήνων και νεοελληνίδων σε παράθεση με αρχαία αγάλματα σαν απόδειξη της συνέχειας της Ελληνικής φυλής , αυτή την σειρά την ονομάζει “παραλληλισμοί”.

Όταν ξεσπάει ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος η Nelly’s βρίσκεται στην Αμερική και έτσι αντί για μερικούς μήνες που ήταν ο αρχικός της προγραμματισμός θα παραμείνει εκεί για 27 χρόνια. Σημαντικές στιγμές στην καριέρα που έκανε στην Αμερική είναι το εξώφυλλο στο περιοδικό Life τον Δεκέμβριο του 40′ που τιμάει τις νίκες του ελληνικού στρατού στην Αλβανία και μια ακόμη δημοσίευση φωτογραφιών της το 1947. Η Nelly’s όσο ήταν στην Αμερική είχε το δικό της στούντιο στην 57η Οδό, μεταξύ της Πέμπτης Λεωφόρου και της Λεωφόρου Madison στη Νέα Υόρκη. Συχνές ήταν οι εκθέσεις της σε σημαντικές γκαλερί και μουσεία, όπως στην O’Tool Gallery της Νέας Υόρκης ή στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Buffalo. Φωτογραφίες της έχουν αγοράσει σπουδαία μουσεία, όπως το Metropolitan Museum.Το 1966 με τον σύζυγο της επέστρεψαν στην Ελλάδα, αλλά πρακτικά σταμάτησε να φωτογραφίζει. Το 1989 δημοσίευσε την αυτοβιογραφία της. Δώρισε το μεγαλύτερο κομμάτι του φωτογραφικού της έργου της στο Μουσείο Μπενάκη. Έχει τιμηθεί με το παράσημο του Ταξιάρχη του Φοίνικα, με βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών, ενώ εξέδωσε πολλά λευκώματα με φωτογραφίες της.

Η Φωτογραφία χρόνια δεν κοιτά

Γιαπωνέζα γιαγιά ασχολείται με την φωτογραφία και γίνεται διάσημη

Εγώ το ξέρω εδώ και χρόνια ότι η φωτογραφία χρόνια δεν κοιτά καθώς μου το έχουν αποδείξει μαθητές μου άνω των 70 που παρακολούθησαν το σεμινάριο για αρχάριους και τα πήγαν εξαιρετικά. Όμως η γιαπωνέζα γιαγιά Kimiko Nishimoto (σήμερα στα 91 ) έβαλε σε όλους τα γυαλιά.

Στα 72 αποφάσισε να παρακολουθήσει ένα σεμινάριο φωτογραφίας που δίδασκε  ο γιός της και αυτό της έδωσε την αφορμή να ξεκινήσει μια δημιουργική δραστηριότητα που κρατάει μέχρι σήμερα. Με τις φωτογραφίες της έχει  συμμετάσχει σε εκθέσεις αλλά κυρίως τις δημοσιεύει στο instagram όπου και έχει πάνω από 218000 ακόλουθους.

Από εκεί έχω πάρει και τις φωτογραφίες της που σας παρουσιάζω εδώ. Με έχουν εντυπωσιάσει τα ιδιαίτερα και τις περισσότερες φορές κωμικά σκηνοθετημένα αυτοπορτραίτα της.

Το συμπέρασμα είναι ότι η φωτογραφία χρόνια δεν κοιτά και είναι μια εξαιρετική και δημιουργική απασχόληση για όλες τις ηλικίες .

Η Gertrude Käsebier έμπνευση για τις γυναίκες φωτογράφους

Gertrude Käsebier

Σήμερα με την ευκαιρία της ημέρας της γυναίκας σκέφτηκα να αναφερθώ σε μια σπουδαία γυναίκα φωτογράφο την Gertrude Käsebier. Η Gertrude Käsebier γεννήθηκε σαν Gertrude Stanton στις 18 Μαίου του 1852. Για τα παιδιά της χρόνια δεν έχουμε πάρα πολλές πληροφορίες . Ξέρουμε ότι έχασε τον πατέρα της πάρα πολύ νωρίς και ότι μεγάλωσε κυρίως με την γιαγιά της. Στα 22α γενέθλια της παντρεύτηκε τον 28χρονο Eduard Käsebier έναν ευκατάστατο επιχειρηματία. Έκανε 3 παιδιά που τα μεγάλωσε σε μια φάρμα στο New Durham του New Jersey όπου αναζήτησε ένα πιο υγιεινό περιβάλλον. Όμως ο γάμος της δεν ήταν ευτυχισμένος και έτσι παρόλο που δεν πήρε διαζύγιο με τον άντρα της ζούσαν χωριστά. Όμως πάντα ο Eduard Käsebier την στήριζε οικονομικά ακόμη κι όταν στα 37 της αποφάσισε να σπουδάσει καλές τέχνες.

 Gertrude Käsebier

Γύρισε πίσω στην Νέα Υόρκη και ξεκίνησε σπουδές στο κανονικό πρόγραμμα του Pratt Institute of Art and Design όπου τυπικά σπούδασε σχέδιο και ζωγραφική αλλά από την πρώτη στιγμή έπαθε εμμονή με την φωτογραφία. Ακολουθώντας την συνήθεια πολλών φοιτητών εκείνης της εποχής ταξίδεψε στην Ευρώπη για να συνεχίσει τις σπουδές της σπουδάζοντας χημεία της φωτογραφίας στην Γερμανία και ζωγραφική στο Παρίσι με τον αμερικανικό ζωγράφο Frank DuMond. Γύρισε στην Αμερική εξαιτίας της ασθένειας του συζύγου της όπου και αποφάσισε να γίνει επαγγελματίας φωτογράφος. Στην αρχή έγινε βοηθός του Samuel H. Lifshey για να μάθει την διαχείριση ενός στούντιο φωτογραφίας. Σε ένα χρόνο το 1896 παρουσίασε 150 φωτογραφίες της, ένα τεράστιο αριθμό για την εποχή εκείνη στο Boston Camera Club. Οι ίδιες φωτογραφίες παρουσιάστηκαν τον Φεβρουάριο του 1897 στο Ινστιτούτο Pratt. Η μεγάλη επιτυχία αυτών των εκθέσεων της έδωσε μεγάλη δημοσιότητα και την ευκαιρία μιας ακόμη έκθεσης στη Φωτογραφική Εταιρεία της Φιλαδέλφειας το 1897 και την ευκαιρία να διδάξει και να μιλήσει για το έργο της. Τότε ήταν που ξεκίνησε να προπαγανδίζει την φωτογραφία στις γυναίκες κάτι που το έκανε όλη της τη ζωή λέγοντας ότι η φωτογραφία είναι μια πολύ ταιριαστή ενασχόληση για τις γυναίκες με καλλιτεχνικές ανησυχίες και ότι όσες το αποφασίσουν να ασχοληθούν θα εκπλαγούν με το όσο ταιριάζει η φωτογραφία στην γυναικεία φύση.

Χαρακτηριστικό πορτραίτο που τράβηξε η Gertrude Käsebier

Περισσότερα βιογραφικά στοιχεία δεν θα σας αναφέρω . Μπορείτε να βρείτε πάρα πολλά στο ίντερνετ ξεκινώντας από την wikipedia. en.wikipedia.org/wiki/Gertrude_K%C3%A4sebier  Εγώ αυτή την πλευρά της ήθελα να φωτίσω σήμερα μιας που γιορτάζουμε την γιορτή της γυναίκας. Να τιμήσουμε μια σπουδαία φωτογράφο, αλλά και το παράδειγμα της που αποτέλεσε έμπνευση και αφορμή και για άλλες γυναίκες να ασχοληθούν με την φωτογραφία έμμεσα ή άμεσα μιας και ξέρουμε στα σίγουρα ότι επηρέασε τις Clara Sipprell, Consuelo Kanaga, Laura Gilpin, Florence Maynard και αυτή που εγώ την ονομάζω γιαγιά της φωτογραφίας, τη Imogen Cunningham να ασχοληθούν με την φωτογραφία.

Δύο διαφορετικές εκτυπώσεις του ίδιου αρνητικού

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397.

 

Τα Αυτοπορτραίτα της Βίβιαν Μάγιερ

Ασπρόμαυρα τετράγωνα αυτοπορτραίτα της Vivian Maier

Αφορμή για την σημερινή ανάρτηση είναι ένα γκράφιτι που δημιούργησε ο σπουδαίος καλλιτέχνης της Street Art και των τεράστιων τοιχογραφιών Eduardo Κobra στο Σικάγο και το είδα τυχαία σε μια ανάρτηση μιας μαθήτριας μου. Το έργο με συγκίνησε από πολλές πλευρές γιατί είναι εμπνευσμένο από ένα αυτοπορτραίτο μιας σπουδαίας φωτογράφου της Βίβιαν Μάγιερ που έζησε στο Σικάγο. Οπότε συνδυάστε το εξαιρετικό αυτοπορτραίτο μιας φωτογράφου που θαυμάζω, το εξαιρετικό γκράφιτι ενός σπουδαίου καλλιτέχνη και μιας τέχνης που επίσης θαυμάζω και ταυτόχρονα τι όμορφο που είναι ένα έργο τέχνης να ανατροφοδοτεί και να δίνει έμπνευση για την δημιουργία ενός καινούργιου έργου τέχνης.

Το αυτοπορτραίτο που στάθηκε αφορμή για την δημιουργία του γκράφιτι

Η Βίβιαν Μάγιερ (Vivian Dorothea Maier, 1 Φεβρουαρίου 1926 – 21 Απριλίου 2009) ήταν μια υπερταλαντούχος φωτογράφος δρόμου με ένα τεράστιο έργο που το ανακαλύψαμε καθαρά από τύχη πριν από μερικά χρόνια. Η Μάγιερ φωτογράφιζε για πάνω από σαράντα χρόνια στον ελεύθερο της χρόνο, ενώ ταυτόχρονα εργάζονταν σαν νταντά και οικιακή βοηθός για εύπορες οικογένειες στην Αμερική. Τράβηξε πάνω από 150.000 φωτογραφίες, στην Νέα Υόρκη στο Σικάγο και στο Λος Άντζελες αλλά και σε ταξίδια σε όλο το κόσμο χωρίς ποτέ να δημοσιεύσει ή να παρουσιάσεις τις φωτογραφίες της. Η ανακάλυψη του αρχείου της και η δημοσίευση φωτογραφιών της ήταν μια πραγματική “Αποκάλυψη” για τον κόσμο της καλλιτεχνικής φωτογραφίας. Φωτογράφισε με διάφορες φωτογραφικές μηχανές, αλλά κυρίως με μια Rolleiflex με το χαρακτηριστικό τετράγωνο αρνητικό.

Το έργο του Eduardo Κobra σε ένα τοίχο στη διεύθυνση 1651 W. North Avenue στο Σικάγο

Σε αυτή μου την ανάρτηση θα ασχοληθώ με ένα μόνο τμήμα του έργου της που είναι χαρακτηριστικό. Τα ασπρόμαυρα αυτοπορτραίτα της με την Rolleiflex. To εξειδικεύω τόσο πολύ γιατι καθώς περνάνε τα χρόνια και δημοσίευεται κι άλλο τμήμα του τεράστιου αρχείου της βλέπουμε ότι είχε τραβήξει και σε film 135 αλλά και αρκετά σε έγχρωμο. Βέβαια ο κύριος όγκος του έργου της έχει δημιουργηθεί σε τετράγωνο κάδρο και σε ασπρόμαυρο φιλμ με την Rolleiflex. Ανάμεσα σε αυτό τεράστιο έργο ξεχωρίζουν τα αυτοπορτραίτα της, οι selfies της θα λέγαμε σήμερα. Είναι εξαιρετικές φωτογραφίες από κάθε άποψη. Όποιον τρόπο και να χρησιμοποιεί, είτε φωτογραφίζει την αντανάκλαση της σε καθρέπτες ή διάφορες μεταλλικές επιφάνειες και τζάμια, είτε φωτογραφίζει την σκιά της, οι φωτογραφίες είναι εκπληκτικές. Θαυμάστε μερικά από τα ασπρόμαυρα αυτοπορτραίτα της!

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397.

Γυναίκες Φωτογράφοι τον 19ο αιώνα

Γυναίκες Φωτογράφοι τον 19ο αιώνα

Με αυτό το πρώτο άρθρο εγκαινιάζω μια καινούργια στήλη/κατηγορία στο blog μου που θα αφορά τις γυναίκες φωτογράφους. Υπάρχει αυτή η ανάγκη να αναφέρονται οι γυναίκες φωτογράφοι ξεχωριστά; Ναι για να τις θυμίζουμε αυτές και το έργο τους και για να φέρουμε στην επιφάνεια ακόμη περισσότερα ονόματα σημαντικών γυναικών φωτογράφων.

Ναι υπήρξαν, υπάρχουν και θα εξακολουθήσουν φυσικά να υπάρχουν σπουδαίες γυναίκες φωτογράφοι. Ακόμη όμως και στο εξειδικευμένο κοινό της φωτογραφίας είναι γνωστά μόνο λίγα ονόματα γυναικών φωτογράφων που άσκησαν έντονη επίδραση στην εξέλιξη της φωτογραφίας και που άφησαν ένα σπουδαίο φωτογραφικό έργο.

Δεν είναι πολλές οι αναφορές στην ιστορία της φωτογραφίας σε γυναίκες φωτογράφους. Αν παραθέσω μερικά ονόματα που είναι τα πιο δημοφιλή, πιθανότατα θα δοκιμαστούν και οι δικές σας γνώσεις για την ιστορία της φωτογραφίας, αλλά δυστυχώς είναι αλήθεια παρόλο που υπάρχουν αρκετές σημαντικές γυναίκες φωτογράφοι, σπάνια αναφέρονται στις ιστορίες της φωτογραφίας εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις. Για να δούμε συνήθως ποιες συναντάμε και ποιες ξεχνάμε μόνο για τα πρώτα- πρώτα χρόνια της φωτογραφίας τον 19ο αιώνα.

Από την περίοδο των πρωτοπόρων της φωτογραφίας οι περισσότεροι ιστορικοί ξεχνάνε ένα σπουδαίο πρόσωπο. Την γυναίκα και ενθουσιώδη βοηθό του Talbot σε όλους τους φωτογραφικούς του πειραματισμούς, την Constance Fox Talbot  (1811-1880). Δυστυχώς μετά από τόσα χρόνια που έχουν περάσει από εκείνες τις πρώτες μέρες των πειραματισμών με την φωτογραφία ο ρόλος της δεν πιστεύω ότι έχει διερευνηθεί όπως θα της άξιζε. Πουθενά δεν θα δείτε να αναφέρεται το όνομα της πρώτης ξαδέρφης του Talbot. Η Emma-Thomasina Talbot με τις γνώσεις για την φωτογραφική διαδικασία που είχε αποκτήσει από τον ξάδερφο της, πιθανότατα ενέπνευσε τον άντρα της John Dillwyn-Llewelyn, ώστε να ασχοληθεί με την φωτογραφία.

Η πρώτη που συνήθως αναφέρουν οι ιστορίες της φωτογραφίας όλο και πιο πολύ, είναι η Anna Atkins (1799-1871) που ανήκε στον φιλικό κύκλο των πρωτοπόρων της φωτογραφίας Talbot και Hershel και είναι η πρώτη που δημοσίευσε ένα βιβλίο/λεύκωμα με φωτογραφίες και μάλιστα με την μέθοδο της Κυανοτυπίας.

Μια από τις πιο γνωστές φωτογραφίες της Julia Margaret Cameron με τίτλο ” Sadness”

Συνήθως οι ιστορίες της φωτογραφίας αναφέρουν την Julia Margaret Cameron (1815-1879). Είναι μάλλον η φωτογράφος που αναφέρεται πιο συχνά και όχι μόνο για τον 19ο αιώνα. Παρόλα αυτά δεν είμαι σίγουρος ότι αναδεικνύεται πλήρως το πόσο σημαντική προσωπικότητα υπήρξε και όχι μόνο στον χώρο της φωτογραφίας. Καμιά αναφορά δεν γίνεται όμως στην Clementina Hawarden (1822-65) που μάλιστα στον κύκλο της υπήρξε η φήμη ότι τα χημικά της φωτογραφίας ήταν υπεύθυνα για τον πρόωρο θάνατο της.

Η πρώτη γυναίκα επαγγελματίας φωτογράφος στην Γαλλία, η Geneviève Élisabeth Disdéri (1817–1878), μπορεί να άνοιξε μαζί με τον άντρα της το φωτογραφικό στούντιο στην Βρέστη, αλλά όταν εκείνος έφυγε για το Παρίσι το 1847, συνέχισε να το λειτουργεί μόνη της.

Στην Γερμανία η πρώτη επαγγελματίας φωτογράφος ήταν η Bertha Beckmann (1815–1901). Εκείνη άνοιξε μαζί με τον σύζυγο της το φωτογραφικό της στούντιο το 1843 στη Λειψία, αλλά συνέχισε να το λειτουργεί μετά το θάνατο του το 1847. Ενώ πρωτοπορος υπήρξε και η Emilie Bieber (1810–1884) που άνοιξε ένα φωτογραφικό στούντιο στο Αμβούργο το 1852.

Αυτοπορτραίτο της Bertha Wehnert Beckmann

Η δασκάλα Sarah Louise Judd (1802–1886) ήταν πιθανότητα η πρώτη επαγγελματίας φωτογράφος στις ΗΠΑ, μιας και στην Μινεσότα εκτός από τα σχολεία που ίδρυσε τραβούσε και δαγεροτυπίες . Στην Ελβετία από τις πρώτες γυναίκες επαγγελματίες υπήρξε η Alwina Gossauer (1841–1926). Δεν θα βρείτε σε καμιά ιστορία της φωτογραφίας την Δανέζα Thora Hallager (1821–1884). Ταξίδεψε στο Παρίσι για να μάθει από κοντά τα μυστικά της Δαγεροτυπίας και ήδη από το 1857 άνοιξε το δικό της στούντιο.

Μια χώρα που οι γυναίκες φωτογράφοι διέπρεψαν πολύ πιο γρήγορα και σε μεγαλύτερο βαθμό από τις υπόλοιπες χώρες ήταν η Σουηδία.  Η Brita Sofia Hesselius (1801–1866) ήταν η πρώτη επαγγελματίας φωτογράφος στην χώρα της. Η Maria “Marie” Kinnberg  (1806-1858), έγινε επαγγελματίας  φωτογράφος το 1951, ενώ η φεμινίστρια, ζωγράφος, λιθογράφος, χαράκτρια, δημιουργός χαρτών και ποιήτρια Sofia Carolina Ahlbom (1803 – 1868), ανάμεσα στα άλλα ασχολήθηκε και με την φωτογραφία. Στην Σουηδία υπήρξαν τα πρώτα χρόνια της φωτογραφίας πάνω από 15 γυναίκες επαγγελματίες φωτογράφοι με κάποιες από αυτές να λογαριάζονται μαζί με τους κορυφαίους άντρες συναδέρφους τους. Ανάμεσα τους οι Hilda Sjölin,Rosalie Sjöman, Caroline von Knorring, Anna Hwass και οι Bertha Valerius και  η μαθήτρια της Selma Jacobsson που υπήρξαν επίσημες φωτογράφοι της βασιλικής αυλής.

Παρόλα τα τόσα ονόματα που έχω αναφέρει μέχρι τώρα. Δεν έχουν τελειώσει οι γυναίκες φωτογράφοι που στα μέσα του 19ου αιώνα και αργότερα ασχολήθηκαν με αυτό το νέο μέσο κάνοντας το επάγγελμα, είτε το αξιοποίησαν για καλλιτεχνικούς λόγους. Με όλες αυτές και με τις υπόλοιπες γυναίκες φωτογράφους, από τα πρώτα χρόνια της φωτογραφίας μέχρι σήμερα θα ασχοληθώ σε επόμενα άρθρα μου.