Η ιστορία των χαμένων αρνητικών από τον Ισπανικό Εμφύλιο

Το 2007 στο International Center of Photography της Νέας Υόρκης έφτασαν μετά από πολλές περιπέτειες τρία κουτιά που περιείχαν ασπρόμαυρα αρνητικά 35mm τριών σημαντικών φωτογράφων. Αυτά τα αρνητικά θεωρούνταν χαμένα από το 1940 και ανήκαν στους Robert Capa, Gerda Taro και David Seymour (γνωστό με το παρατσούκλι Chim). Οι περισσότερες φωτογραφίες ήταν από τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο που και οι τρεις φωτογράφοι τον κάλυψαν για μεγάλη περίοδο.

H Gerda Taro και ο Robert Capa στο Παρίσι φωτογραφημένοι από τον φίλο τους Fred Stein

Και οι τρείς σπουδαίοι φωτογράφοι και φίλοι, σκοτώθηκαν καλύπτοντας φωτογραφικά πολέμους. Η Gerda Taro που ήταν η σύντροφος του Robert Capa, το 1937 στον ισπανικό εμφύλιο, ο Robert Capa το 1954 στον πρώτο πόλεμο στην Ινδοκίνα και ο David Seymour στην κρίση στην Διώρυγα του Σουέζ το 1956. Μετά την εισβολή των γερμανών στην Γαλλία ο Robert Capa πριν φύγει για την Αμερική έδωσε αυτά τα αρνητικά στον φίλο του φωτογράφο Imre “Csiki” Weiss για να τα προστατεύσει. Μετά το τέλος του πολέμου δεν αναζήτησε ποτέ αυτό το χαμένο υλικό παρόλο που είχε πει στον αδερφό του Cornell Capa για την ύπαρξη μια βαλίτσας με αρνητικά από τον ισπανικό εμφύλιο.

Το ένα από τα κουτιά με τα αρνητικά που περιείχε η Μεξικάνικη Βαλίτσα

Ο Imre Weiss σε ένα γράμμα του προς τον Cornell Capa το 1975, ανέφερε ότι μετά την γερμανική εισβολή στο Παρίσι προσπάθησε να βρει ένα καράβι για να φύγει για το Μεξικό. Στο Μπορντώ έδωσε ένα σάκο με τα αρνητικά σε ένα Χιλιανό φίλο του και τον παρακάλεσε να τα πάει στην πρεσβεία του για να τα προστατεύσει. Μετά αυτό το γεγονός δεν ξαναείδε ούτε τα αρνητικά ούτε τον φίλο. Άγνωστο πως ο σάκος έγινε βαλίτσα και βρέθηκε στα χέρια του Μεξικανού πρέσβη στρατηγού Francisco Aguilar González. Ο πρέσβης πήρε μαζί του την βαλίτσα όταν γύρισε στο Μεξικό αλλά δεν ξέρουμε αν γνώριζε το περιεχόμενο της μιας και την άφησε ξεχασμένη μαζί με άλλα του προσωπικά αντικείμενα σε μια αποθήκη.

Ο Έρνεστ Μίλλερ Χέμινγουεϊ  με Ισπανούς πολιτοφύλακες τον καιρό που κάλυπτε δημοσιογραφικά τον Ισπανικό εμφύλιο, ανάμεσα στα αρνητικά της Μεξικάνικης Βαλίτσας

Όταν πέθανε ο Francisco Aguilar González το 1971, η βαλίτσα πέρασε στα χέρια μιας φίλης του και έμεινε πάλι αποθηκευμένη μέχρι τον δικό της θάνατο το 1995. Τα πράγματα της για την καλή τύχη της βαλίτσας τα κληρονόμησε ο ανιψιός της σκηνοθέτης Benjamin Tarver. Αυτός κατάλαβε αμέσως το πόσο σπουδαίο ήταν το περιεχόμενο της βαλίτσας και ζήτησε την βοήθεια του ιστορικού της τέχνης Jerald R. Green. Ο Green ήταν φίλος του Cornell Capa που έτσι έμαθε για την ύπαρξη της βαλίτσας. Μετά από πολλές διαπραγματεύσεις και επαφές, τελικά με την βοήθεια της σκηνοθέτιδας Trisha Ziff (που γύρισε και ένα ντοκυμαντέρ για την ιστορία της βαλίτσας), ο Cornell Capa ευτύχησε να δει τα χαμένα αρνητικά του αδερφού του στα 89 του χρόνια το 2007.

Η αφίσα από την ταινία της Trisha Ziff για την Μεξικάνικη Βαλίτσα

Η μεξικάνικη βαλίτσα περιείχε 126 ρολά φιλμ 35mm με 4500 φωτογραφίες αλλά και αρκετά σημειωματάρια με τις αναλυτικές σημειώσεις που κρατούσαν οι φωτογράφοι. Το 2010 οργανώθηκε μια έκθεση με τον τίτλο Mexican Suitcase από το International Center of Photography που περιείχε 100 κοντάκτ 70 φωτογραφίες δυο χαρακτηριστικά φιλμ αλλά και 60 περιοδικά που είχαν δημοσιεύει φωτογραφίες τους οι τρεις φωτογράφοι εκείνη την περίοδο. Η έκθεση μέχρι σήμερα έχει παρουσιαστεί σε διάφορες πόλεις σε όλο τον κόσμο και συνεχίζει το ταξίδι της.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis.Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε  και στο τηλέφωνο 6944303397.