Monthly Archives: June 2020

Francesca Woodman Φωτογράφος

Francesca Woodman – Φραντσέσκα Γούντμαν

Η Francesca Woodman γεννήθηκε στις 3 Απριλίου του 1958 στο Ντένβερ του Κολοράντο και πέθανε στις 19 Ιανουαρίου του 1981 βάζοντας τέλος στη ζωή της πηδώντας από ένα παράθυρο κτιρίου στην ανατολική Νέα Υόρκη και αφού είχε ήδη κάνει μια αποτυχημένη προσπάθεια να αυτοκτονήσει το Φθινόπωρο του 1980. Η Francesca Woodman είναι μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση στην ιστορία της φωτογραφίας καθώς πέθανε πολύ μικρή και έτσι δεν είχε προλάβει να αποκτήσει φήμη και αναγνωσιμότητα. Παρόλο που αυτοκτόνησε στα 22 της και δεν είχε προλάβει το έργο της να γίνει γνωστό, αυτό άρχισε να συμβαίνει πολλά χρόνια αργότερα. Κυρίως στις αρχές του 21ου αιώνα.

Η Francesca Woodman τράβηξε το πρώτο της φωτογραφικό αυτοπορτραίτο στα 13 της και από τότε δεν σταμάτησε να φωτογραφίζει. Μιας και οι δύο γονείς της ήταν καλλιτέχνες ήταν λίγο πολύ αναμενόμενη η ενασχόληση της με την τέχνη. Σπούδασε στο Rhode Island School for Design. Ήξερε πολύ καλά ιταλικά καθώς είχε περάσει πολλά καλοκαίρια στην Ιταλία με τους γονείς της και αυτό της έδωσε την δυνατότητα να κάνει μέρος των σπουδών της στην Ρώμη χάρη σε ένα ευρωπαικό πρόγραμμα του RISD. Στην Ρώμη γνώρισε και συναναστράφηκε πολλούς ιταλούς καλλιτέχνες και διανοούμενους.

Τα δύσκολα άρχισαν μετά το τέλος των σπουδών της Francesca Woodman προφανώς όπως μπορεί να συμβεί με τον οποιονδήποτε νέο άνθρωπο που θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με αυτό που αγαπάει και έχει σπουδάσει. Η προσπάθειες της να προσεγγίσει επαγγελματίες φωτογράφους από τον κόσμο της φωτογραφίας μόδας στέλνοντας portfolio με την δουλειά της και βιογραφικά δεν είχαν κανένα απολύτως αποτέλεσμα, ενώ μια ερωτική απογοήτευση προστέθηκε σε αυτές τις απογοητεύσεις. Μια αποτυχημένη προσπάθεια να αυτοκτονήσει ακολούθησε μια δεύτερη τον Ιανουάριο του 1981 που έφερε το τέλος στην σύντομη ζωή της. Το ίδρυμα που έφτιαξαν οι γονείς της στην μνήμη της έχει στην διάθεση του περίπου 10000 αρνητικά. Αλλά από αυτό τον μεγάλο όγκο του έργου της δεν έχουμε δει σε εκδόσεις και εκθέσεις παραπάνω από 150-160 φωτογραφίες και αυτές είναι που έχουν δημιουργήσει την όποια φήμη της.

Οι φωτογραφίες της Woodman είναι κυρίως ασπρόμαυρα αυτοπορτραίτα σε μεσαίο (τετράγωνο( φορμά, παρόλο που έχουμε δει και πορτραίτα άλλων κοριτσιών και αγοριών. Συνήθως σε εγκαταλελειμμένους χώρους με αργές ταχύτητες ίσως και από το λιγοστό φως που υπάρχει συνήθως στο εσωτερικό κτιρίων. Όμως αυτές οι αργές ταχύτητες προσθέτουν στην συνολική σκηνοθεσία των φωτογραφιών της. Σιγά-σιγά μετά την πρώτη έκθεση της που έγινε στα τέλη της δεκαετίας του 80 οι φωτογραφίες της Woodman άρχισαν να κερδίζουν ένα φανατικό κοινό (ανάμεσα τους και μένα) και εντάχθηκαν απολύτως στην πλούσια παράδοση που έχουμε στο γυναικείο αυτοπορτραίτο στην φωτογραφία. Η Woodman πιστεύω ότι αποτελεί μεγάλη πηγή έμπνευσης για όλους τους νέους φωτογράφους που θα έρθουν σε επαφή με το έργο της.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Φωτογραφία την μπλε ώρα (Blue Hour)

Η μπλε ώρα στην Φωτογραφία

Μπλε ονομάζουμε την ώρα πριν από την ανατολή του Ήλιου και την ώρα (μπορεί και να μην είναι ολόκληρη ώρα), αμέσως μετά το ηλιοβασίλεμα. Το χαρακτηριστικό αυτής της φωτογραφικής ώρας είναι ότι ο ουρανός παίρνει μια χαρακτηριστική μπλε απόχρωση που δίνει και το χαρακτηριστικό όνομα στην συγκεκριμένη ώρα.

Η μπλε ώρα είναι η ιδανικότερη ώρα για να φωτογραφίσει κανείς τοπία πόλης στα οποία θέλει να συμπεριλάβει τον τεχνητό φωτισμό σε συνδυασμό με τον φυσικό. Γιατί είναι οι μοναδικές στιγμές κατά τις οποίες το φυσικό φως είναι τόσο πεσμένο και απαλό που μπορεί εύκολα να συνδυαστεί στην ίδια φωτογραφία με το τεχνητό φως των οχημάτων, των σπιτιών και των δημόσιων κτιρίων.

Το μπλε χρώμα που παίρνει ο ουρανός κατά την διάρκεια της μπλε ώρας ποικίλει από ανοιχτό μπλε μέχρι σκούρο μωβ. Γενικά μπορεί να πάρει όλες τις μπλε και κοντινές αποχρώσεις. Αυτό εξαρτάται κυρίως από το είδος του τεχνητού φωτισμού που θέλουν να φωτογραφίσουμε και τους χρόνους έκθεσης που θα χρησιμοποιήσουμε.

Ο κανόνας του 16 στην Φωτογραφία

O κανόνας του 16 χωρίς φωτόμετρο

Για κάποιους από εμάς τους παλιούς φωτογράφους που ξεκινήσαμε με φωτογραφικές μηχανές που δεν διέθεταν φωτόμετρο ή με φωτογραφικές μηχανές που το φωτόμετρο τους δεν ήταν ιδιαίτερα αξιόπιστα, η πιο σημαντική φωτογραφική γνώση ήταν ο κανόνας του 16. Ο κανόνας του 16 υπήρξε ιδιαίτερα σημαντικός και για τις περιπτώσεις που όπως όλοι ξέρουμε το όποιο φωτόμετρο μπορεί να κάνει λάθος. Έτσι κι αλλιώς τα διαθέσιμα φωτόμετρα εκείνη την εποχή ήταν κάποια φωτόμετρα σεληνίου ή καδμίου. Στην καλύτερη περίπτωση τα ενσωματωμένα φωτόμετρα τότε, αν ήταν σωστά καλιμπραρισμένα ήταν φωτόμετρα κεντροβαρή.

O κανόνας του 16 σε μπλουζάκι

Τι μας λέει όμως ο κανόνας του 16; Πολύ απλά ο κανόνας του 16 μας λέει σε μια σειρά φωτιστικών συνθηκών σε φως ημέρας τι συνδυασμούς ευαισθησίας, ταχύτητας φωτοφράκτη και διαφραγμάτων μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε. Ο πρώτος και κύριος κανόνας μας αναφέρει ότι σε μια πλήρως ηλιόλουστη μέρα αν χρησιμοποιήσουμε ταχύτητα φωτοφράχτη κοντά ή ίδια με την ευαισθησία σε ISO τότε με διάφραγμα f16 η φωτογραφία θα βγει σωστά φωτισμένη. Για αυτό ονομάστηκε και κανόνας του 16. Βλέπουμε παρακάτω τον κανόνα του 16 όπως παρουσιάζονταν παλιότερα σε κάποιες από τις συσκευασίες των φιλμ.

Ο κανόνας του 16 σε συσκευασία φιλμ της Kodak

Ισχύει όμως σήμερα ο κανόνας του 16; φυσικά και ισχύει. Τον έχουμε ανάγκη; Όχι ιδιαίτερα καθώς η ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές έχουν κι άλλες επιλογές για το ενσωματωμένο τους φωτόμετρο εκτός από την κεντροβαρή ή μέσου όρου επιλογή μέτρησης. Κυρίως έχουν την σημειακή επιλογή (Spot) και με αυτή μπορούμε να κάνουμε φωτομετρήσεις με ακρίβεια. Όμως με την πρόσθετη ευκολία που έχουμε στις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές να ρυθμίζουμε την ευαισθησία αυτός ο κανόνας επεκτείνεται μέχρι και τις πιο γρήγορες ταχύτητες φωτοφράκτη της μηχανής μας ISO 8000 – Ταχύτητα 1/8000 – f16. Οπότε χρησιμοποιώντας τους υπολογισμούς της αμοιβαιότητας μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε άπειρους συνδυασμούς ευαισθησίας, ταχύτητας και διαφράγματος.

O κανόνας του 16 σε συσκευασία φιλμ της ORWO

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Ernst Haas – Ερνστ Χάας

Ernst Haas – Ερνστ Χάας Φωτογράφος

Ο Ernst Haas γεννήθηκε στην Βιέννη το 1921 και πέθανε το 1986 στην Νέα Υόρκη. Το μικρόβιο της φωτογραφίας το κόλλησε από τον πατέρα του. Ξεκίνησε να ασχολείται με την φωτογραφία αμέσως μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Η δουλειά του για τους αυστριακούς αιχμάλωτους πολέμου που επέστρεφαν στην πατρίδα τους τράβηξε την διεθνή προσοχή. Μάλιστα απέρριψε και μια πρόταση πρόσληψης από το περιοδικό LIFE γιατί ήθελε να διατηρήσει την ανεξαρτησία του. Ήταν από τους πρώτους φωτογράφους που συμμετείχαν στον πρακτορείο Magnum ήδη από το 1949 αναπτύσσοντας στενές σχέσεις με τους ιδρυτές αλλά και με τον Werner Bischof. Στη συνέχεια διατέλεσε αντιπρόεδρος και πρόεδρος του οργανισμού συντελώντας με τον καλύτερο τρόπο στην φήμη του.

Ο Ernst Haas μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1951 και λίγο μετά, άρχισε να πειραματίζεται με τον έγχρωμο φίλμ Kodachrome. Τα αποτελέσματα του άρεσαν οπότε άρχισε να το χρησιμοποιεί πιο συστηματικά και στην ουσία είναι ο πρώτος γνωστός φωτογράφος έγχρωμης φωτογραφίας της δεκαετίας του 1950. Το 1953 το περιοδικό LIFE δημοσίευσε το ιστορικό έγχρωμο δοκίμιο του για την Νέα Υόρκη αφιερώνοντας του 24 σελίδες. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που ένα LIFE δημοσίευσε μια τόσο μεγάλη δυνατότητα έγχρωμης φωτογραφίας. Το 1962 μια αναδρομική έκθεση του έργου του ήταν η πρώτη μεγάλη έκθεση έγχρωμης φωτογραφίας που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης.

Καθ ‘όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ο Haas ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο, φωτογραφίζοντας για το LIFE, το Vogue και το Look, για να αναφέρουμε μερικές από τις πολλές σημαντικές εκδόσεις με τις οποίες συνεργάστηκε. Κατά τη διάρκεια της ζωής του εκδόθηκαν τέσσερα φωτογραφικά λευκώματα: The Creation (1971), In America (1975), In Germany (1976) και Himalayan Pilgrimage (1978). Το The Creation είναι ένα από τα πιο πετυχημένα λευκώματα στην ιστορία της φωτογραφίας καθώς πούλησε περισσότερα από 350.000 αντίτυπα.

Ο Ernst Haas πήρε το βραβείο Hasselblad το 1986, έτος του θανάτου του. Ο Haas εξακολούθησε να αποτελεί αντικείμενο εκθέσεων και εκδόσεων μουσείων, όπως οι Ernst Haas, Color Photography (1989), Ernst Haas in Black and White (1992) και Color Correction (2011) και θεωρείται ένας από τους επιδραστικότερους φωτογράφους του 20ου αιώνα ειδικότερα όσο αφορά την έγχρωμη φωτογραφία. Πρέπει να αναγνωρίσουμε σε αυτόν και σε άλλους πρωτοπόρους φωτογράφους που χρησιμοποίησαν με τόσο δημιουργικό τρόπο το έγχρωμο φιλμ, ότι έσπρωξαν και την τυπογραφία να εξελιχθεί ώστε να αναπαράγει καλύτερα τις έγχρωμες φωτογραφίες αλλά και τα μουσείο και τις gallery να αποδεχτούν την έγχρωμη φωτογραφία σαν ίδιας αξίας καλλιτεχνικό έργο με την ασπρόμαυρη φωτογραφία.

To Μουστάκι του Νταλί με φωτογραφίες του Χάλσμαν

Dali’s Mustache ένα λεύκωμα με φωτογραφίες του Philippe Halsman

Το φωτογραφικό λεύκωμα το Μουστάκι του Νταλί κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1954 στην Νέα Υόρκη και ήταν ο καρπός της συνεργασίας ανάμεσα στον Salvador Dalí (1904–1989) και στον φίλο του και συνεργάτη του φωτογράφο Philippe Halsman (1906–1979).

Το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης του 1954

Το λεύκωμα περιέχει μια σειρά κείμενα σε μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων σε στυλ συνέντευξης και βέβαια τις φωτογραφίες του Philippe Halsman που δείχνει ακόμη μια φορά την φωτογραφική του ιδιοφυΐα και στη λήψη και στην επεξεργασία. Το βιβλίο γνώρισε μεγάλη επιτυχία και δημοσιότητα και ενέπνευσε μια σειρά τέτοιες συνεργασίες ανάμεσα και σε άλλα δίδυμα φωτογράφων και καλλιτεχνών από άλλους χώρους (μια αντίστοιχη συνεργασία υπήρξε μερικά χρόνια αργότερα το 1957 στην Γαλλία ανάμεσα στον φωτογράφο Robert Doisneau και τον ηθοποιό και τσελίστα Maurice Baquet). Στο βιβλίο ανάμεσα στις άλλες ερωτήσεις υπάρχει και η παρακάτω

Ο Philippe Halsman φωτογραφίζει μια από τις φωτογραφίες του λευκώματος

Ερώτηση: “Έχω την αίσθηση ότι ανακάλυψα το μυστικό σου, Σαλβαδόρ. Μήπως είσαι τρελός;”

Απάντηση: “Είμαι σίγουρα πιο λογικός από το άτομο που αγόρασε αυτό το βιβλίο.”

Απολαύστε μερικές από τις φωτογραφίες αυτού του λευκώματος (η πρώτη έκδοση είναι συλλεκτικό αντικείμενο)

 

 

 

Τα παιδιά στις φωτογραφίες του Ρομπέρ Ντουανό

Ο φωτογράφος Robert Doisneau και τα παιδιά

Είναι πολλές φορές στην ιστορία της φωτογραφίας που μελετώντας το έργο σπουδαίων φωτογράφων διαπιστώνουμε την ιδιαίτερη φωτογραφική τους σχέση με τα παιδιά. Σε κάποιους αυτό είναι πολύ φανερό όπως στην πρόσφατη ανακάλυψη μας, την νταντά Vivian Maier. Σε κάποιους άλλους οι επιμελητές αργούν να το καταλάβουν και να μας δώσουν την συγκεκριμένη επιλογή από το έργο τους- δηλαδή φωτογραφίες παιδιών – όπως αυτό έγινε πρόσφατα το 2016 με τον  Sebastião Salgado και το φωτογραφικό λεύκωμα “Children”. Σε κάποιους άλλους ακόμη περιμένουμε χρόνια  να δούμε τι θησαυρούς κρύβει  (όπως πιστεύω) το ανεξερεύνητο ακόμη αρχείο τους  ( Garry Winogrand).

Ανάμεσα στους σπουδαίους φωτογράφους υπάρχει κάποιος που η σχέση του με τα παιδιά και η ευκολία του να τα προσεγγίζει φωτογραφικά, είναι φανερά από τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας του έργου του. Αυτός ο σπουδαίος φωτογράφος είναι ο Γάλλος Robert Doisneau. Βιογραφικά στοιχεία για τον Robert Doisneau θα βρείτε σε αυτή μου την ανάρτηση (Robert Doisneau ). Σήμερα διαλέγω να σας δείξω μερικές από τις αριστουργηματικές φωτογραφίες παιδιών.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Τεχνική Panning

Τεχνική Panning στην φωτογραφία

Η τεχνική Panning είναι μια από τις παλιότερες φωτογραφικές τεχνικές με κίνηση της μηχανής και μας έχει έρθει προίκα από την εποχή του φιλμ. Σαν τεχνική τα παλιότερα χρόνια είχε χρησιμοποιηθεί κυρίως για εντυπωσιακές φωτογραφίες από τον μηχανοκίνητο αθλητισμό. Η βασική λογική στην φωτογραφική τεχνική του Panning είναι ότι φωτογράφος  με αργή  ταχύτητα  στην φωτογραφική του μηχανή προσπαθεί να διατηρήσει κουνώντας την μηχανή κατά την διάρκεια της λήψης σε μια σταθερή θέση μέσα στο κάδρο του ένα κινούμενο όχημα-άνθρωπο-ζώο με αποτέλεσμα αυτό παρότι κινείται να καταγραφεί σχετικά ακίνητο, ενώ εξαιτίας της αργής ταχύτητας και της κίνησης της μηχανής, το φόντο γενικά ότι είναι ακίνητο στην φωτογραφία μας να καταγραφεί σαν κουνημένο.

Αυτή η πολύ ενδιαφέρουσα φωτογραφική τεχνική του panning χρειάζεται πρώτα από όλα αργή ταχύτητα. Πόσο; Αυτό εξαρτάται από την εστιακή απόσταση του φακού που θα χρησιμοποιήσουμε και από την απόσταση που βρισκόμαστε σε σχέση με το κινούμενο αντικείμενο. Ταχύτητες 1/8, 1/15 και 1/30 δίνουν γενικά ικανοποιητικά αποτελέσματα. Για να έχετε ακόμη πιο καλά αποτελέσματα στις φωτογραφίες σας, αφού πρακτικά τις θέλετε κουνημένες απενεργοποιήστε όλες τις ρυθμίσεις σταθεροποίησης στους φακούς ή στις μηχανές. Διαβάζω δεκάδες άρθρα που προτείνουν την προτεραιότητα ταχύτητας (S , Tv) σαν την ιδανικότερη επιλογή λήψης στην μηχανή. Εγώ σαν προτείνω την εντελώς χειροκίνητη Μ. Δεν έχει νόημα να παραθέσω επιχειρήματα. Όποιος έχει φωτογραφίσει έστω και μια φορά επιχειρώντας να κάνει Panning καταλαβαίνει το γιατί.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό σε αυτή την τεχνική είναι ότι πρέπει να τοποθετήσετε την μηχανή σας στην χειροκίνητη εστίαση. Η κίνηση σας κατά την διάρκεια της λήψης είναι αρκετά γρήγορη και μπορεί η μηχανή να μην καταφέρει να εστιάσει. Έτσι η χειροκίνητη εστίαση σε ζώνες είναι η καλύτερη περίπτωση που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε. Προεστιάστε στην περιοχή που υπολογίζετε ότι θα περάσει το κινούμενο αντικείμενο την στιγμή που θα το φωτογραφίσετε. Αυτές οι ρυθμίσεις είναι αρκετές για ένα πετυχημένο Panning. Από εκεί και πέρα όλα εξαρτώνται από τον τρόπο που θα εφαρμόσει την τεχνική ο φωτογράφος και πόσο ομαλή θα είναι η κίνηση του κατά την διάρκεια της λήψης.

Όλη η ουσία στο Panning είναι ο πειραματισμός καθώς αποτυχημένα Panning μπορεί να είναι ενδιαφέρουσες φωτογραφίες

Για να τραβήξω ένα Panning ακολουθώ το κινούμενο αντικείμενο με την μηχανή μου προσπαθώντας να το διατηρήσω σε σταθερή περιοχή μέσα στο κάδρο μου. Ενώ κάνω αυτή την κίνηση με την μηχανή πατάω το κουμπί προσπαθώντας να μη σταματήσω την κίνηση της μηχανής που είναι η φυσική τάση του φωτογράφου την στιγμή που πατάει το κουμπί. Δηλαδή δεν πρέπει να σταθεροποιήσω την μηχανή. αλλά τη στιγμή που πατάω το κουμπί και η μηχανή ξεκινάει να τραβάει με την αργή της ταχύτητα, να συνεχίσω την κίνηση. Μια παραλλαγή του Panning είναι όταν τραβάω από ένα επίσης κινούμενο όχημα που πρέπει να διατηρεί όμως όσο το δυνατόν την ταχύτητα του και την πορεία της κίνησης του ίδια με το θέμα μου. Γενικά το Panning μπορεί να δώσει ενδιαφέρουσες φωτογραφίες και μερικές φορές το αποτέλεσμα μπορεί να σας εκπλήξει. Αυτό που χρειάζεται είναι όρεξη για δοκιμές και πειραματισμό.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis

Τα παιδιά πάντα θα παίζουν

Γυμναστικές επιδείξεις

Μέσα στην ιστορία της φωτογραφίας θα βρούμε συχνά  φωτογραφίες που μοιάζουν. Έτσι είναι και οι σημερινές από δύο σπουδαίους φωτογράφους μια Ελληνίδα και έναν Γάλλο. Η φωτογραφία του γάλλου φωτογράφου που είναι ο Robert Doisneau είναι τραβηγμένη στην Γαλλία την δεκαετία του 30′. Ενώ η φωτογραφία της ελληνίδας φωτογράφου που είναι η Βούλα Παπαϊωάννου είναι τραβηγμένη την δεκαετία του 50′.

Η φωτογραφία του Robert Doisneau

Η φωτογραφία της Βούλα Παπαϊωάννου

Οι πιτσιρικάδες δεν χάνουν ευκαιρία να παίξουν, να επιδείξουν τις ικανότητες τους μπροστά στον φωτογραφικό φακό, παρόλες τις πιθανά αντίξοες συνθήκες που ζουν.

Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis