Ψεύτικες (προσομοιώσεις) φωτογραφικές μηχανές και βιντεοκάμερες
Η ερώτηση μιας φίλης για μια φωτογραφική μηχανή και για το πόσο μπορεί να την πουλήσει μου έδωσε αφορμή να σας γράψω για κάποιες φωτογραφικές μηχανές με πιθανότερη χώρα προέλευσης την Ταιβάν, που κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα σε διάφορες εκδόσεις και εκδοχές από τα τέλη της δεκαετίας του 80 μέχρι τις αρχές του 2000. Αυτές οι φωτογραφικές μηχανές δεν ήταν κανονικές φωτογραφικές μηχανές (μιας και οι περισσότερες δεν δούλευαν ), αλλά ο σκοπός τους ήταν να κοροϊδέψουν με διάφορους τρόπους τον τελικό αγοραστή και να δώσουν την δυνατότητα στον πωλητή να την πουλήσει σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη τιμή. Αυτό το λέω γιατί έχουν υπάρξει και υπάρχουν προϊόντα αντίγραφα που αυτό που πόνταραν ήταν η φθηνή τους τιμή. Υπήρξαν φωτογραφικές μηχανές σαν τις σοβιετικές που ήταν αντίγραφα γερμανικών πρωτότυπων αλλά αυτές δούλευαν και είχαν και ανεκτή ποιότητα και φυσικά οι σοβιετικοί τις είχαν κυκλοφορήσει με τα δικά τους brand, για παράδειγμα Zorki και Kiev. Όπως υπήρξαν φωτογραφικές μηχανές κινέζικές από εκείνη την εποχή, αντίγραφα της Minolta που όμως δούλευαν και ήταν καλές και αξιόπιστες (Seagull).
Σε αυτές τις μηχανές που αναφέρομαι σήμερα μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική περίπτωση. Δεν μιλάμε για πιστά ή όχι αντίγραφα. Μιλάμε για μια ευφάνταστη σχεδίαση και παρουσίαση που σκοπό από την αρχή της κατασκευής είχε να κοροϊδέψει τους αδαείς περί τα φωτογραφικά και να τους πάρει όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα. Για αυτό το λόγο αυτές οι φωτογραφικές μηχανές δεν πουλήθηκαν ποτέ μέσα από επίσημα κανάλια και τα φωτογραφικά καταστήματα, αλλά από περιφερόμενους πωλητές που ισχυρίζονταν ότι ήταν -ναυτικοί, ταξιδιώτες, αλλοδαποί – και πουλούσαν λαθραίες και αφορολόγητες φωτογραφικές μηχανές υψηλής τεχνολογίας μάλιστα και αυτό προσπαθούσε η σχεδιαστική τους γραμμή να το υποστηρίξει με διάφορους τρόπους.
Αυτές τις φωτογραφικές μηχανές τις πρωτομάθαμε όταν άρχισαν οι αγοραστές/θύματα να παρουσιάζονται στα φωτογραφεία της γειτονιάς είτε για να αγοράσουν φιλμ ή και ακόμη για να ζητήσουν μια εκτίμηση για την αξία τους. Πολλές φορές για να τους δείξει ο φωτογράφος ως ειδικός τον τρόπο για να την χειριστούν. Το χειρότερο όμως ήταν ότι τις περισσότερες φορές αυτές οι μηχανές δεν δούλευαν καθόλου και οι άνθρωποι απελπισμένοι πήγαιναν σε φωτογραφεία ή τεχνικούς για να τις επισκευάσουν. Βέβαια μετά από τις σχετικές αποκαλύψεις σχεδόν κανένας δεν έλεγε ότι την αγόρασε και μάλιστα με απίστευτα υψηλό αντίτιμο, αλλά τους την είχε χαρίσει ένας ξάδερφος ή ένας φίλος. Από τους λίγους που είχαν παραδεχτεί ότι τους είχαν κοροϊδέψει είχαμε μάθει αρκετά από τα μοτίβα των πωλητών. Ένας καλοντυμένος και με ένα ακριβό αυτοκίνητο πλησίαζε ανθρώπους σε παρκινγκ, σούπερ μάρκετ, λιμάνια αεροδρόμια (εμένα με είχαν πλησιάσει ένας σε μεγάλο καφέ της εθνικής οδού που κάνουν στάση τα ΚΤΕΛ). Αυτή η μέθοδος ήταν για να τις πουλήσουν πολύ ακριβά σαν αντικείμενα μεγάλης αξίας. Η άλλη συνηθισμένη μέθοδος ήταν η πώληση σε καφενεία οικοδομές χώρους συνάθροισης ακόμη και σε εκκλησίες, αλλά από ανθρώπους πλέον όχι καλοντυμένους αλλά με πιο φτωχική εμφάνιση που πλέον τις πάσαραν σαν αμφιβόλου προελεύσεως (μπορεί να άφηναν να εννοηθεί ότι ήταν και κλεμμένες), πάντως μεγάλης αξίας που τις ξεπουλούσαν όσο-όσο και περισσότεροι ήταν και βιαστικοί για να μην έχει χρόνο όποιος τσιμπούσε, να το σκεφτεί περισσότερο.
Πως να αντισταθείς σε αυτό το βαλιτσάκι και στο τρίποδο;
Λογικό είναι ότι τα μοντέλα αυτών των φωτογραφικών μηχανών προσπαθούσαν να θυμίσουν τις μεγάλες εταιρείες της εποχής (και σήμερα), Sony, Nikon, Canon με διάφορους τρόπους. Μάλιστα επειδή η Sony ήταν γνωστή από τις βιντεοκάμερες εκείνη την περίοδο, αυτές που πουλιόταν ως Sony, έγραφαν στις συσκευασίες τους κάτι για βίντεο, αλλά ποτέ δεν ήταν βιντεοκάμερες αλλά σκέτες φωτογραφικές μηχανές. Τώρα αυτές οι ψεύτικες φωτογραφικές μηχανές έχουν μια δεύτερη καριέρα ως μεταχειρισμένα αντικείμενα vintage σε marketplaces, στο ebay και στις αγγελίες μεταχειρισμένων. Στην περίπτωση των ψεύτικων SONY πιστεύω ότι η πηγή των μηχανών που απλά αντικαθιστούσαν την ετικέτα εδώ στην Ελλάδα είναι οι φωτογραφικές μηχανές Odette από την Ταιβάν. Μόνο εδώ στην Ελλάδα είχαν το θράσος να βάλουν στεγνά ετικέτα SONY (ποιός θα τους εμποδίσει;). Στον υπόλοιπο κόσμο είχαν μάρκες που θύμιζαν τις Γιαπωνέζικες MINOLTA, TOKINA, SONY, OLYMPUS, NIKON, CANON. Δείτε την εικόνα παρακάτω και θα καταλάβετε τι λέω. Σε κάθε περίπτωση αυτές οι μηχανές έχουν παίξει το ρόλο τους στην ιστορία της ελληνικής φωτογραφίας, έστω και αν απέτρεψαν κάποιους ενθουσιώδεις αρχικά θιασώτες της τεχνολογίας και της φωτογραφίας, με το να ασχοληθούν τελικά και με την μια και με την άλλη.
Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart. Μπορείτε να τον βρείτε στο Facebook Dimitrios Asithianakis. Για τα μαθήματα του fotoart μπορείτε να ρωτήσετε και στο τηλέφωνο 6944303397.